واکنش ايران و آمريکا به گزارش تازه آژانس اتمی، بی بی سی

ايران در واکنش به گزارش تازه آژانس بين المللی انرژی اتمی که خواهان همکاری اين کشور برای رفع سوالات درباره جنبه های احتمالا نظامی برنامه اتمی ايران شده است می گويد که به وظايف قانونی خود در برابر آژانس عمل کرده و درخواست های آژانس در زمينه مطالعات ادعايی "غيرمعقول" است.

علی اصغر سلطانيه نماينده ايران در آژانس اتمی سازمان ملل به خبرگزاری فارس گفت: "گزارش البرادعی نشان می دهد که ايران به عنوان يک کشور مسئول در اين چارچوب های قانونی وظايف خود را به طور کامل انجام داده است بنابراين انتظاراتی فراتر، غيرمعقول و غيرقابل اجراست."

آقای سلطانيه گفت که محمد البرادعی، مدير کل آژانس اتمی سازمان ملل، در گزارش خود خواستار اقدام ايران جهت شفاف سازی در مورد مطالعات ادعايی شده است اما او اين درخواست را "فراتر" از معاهده ان پی تی (پيمان منع اشاعه) خواند.

منظور از "مطالعات ادعايی" اشاره به مجموعه ای از اطلاعات جاسوسی است که برخی کشورها در اختيار آژانس قرار داده اند و ظاهرا حاکی از آن است که ايران در زمينه های نظامی مرتبط با برنامه های هسته ای مطالعاتی انجام داده است.

آقای سلطانيه همچنين گفت البرادعی از ايران خواسته است پروتکل الحاقی را اجرا کند. اين پروتکل از جمله امکان بازرسی های سرزده از تاسيسات اتمی ايران را برای آژانس فراهم می آورد اما ايران پس از ارسال پرونده اتمی اش به شورای امنيت سازمان ملل اجرای آن را متوقف کرد.

کاخ سفيد روز چهارشنبه اين گزارش را مايه تاسف خواند.

گوردون جاندرو سخنگوی کاخ سفيد در امور امنيت ملی گفت: "ناکامی دولت ايران در همکاری با آژانس بين المللی انرژی اتمی و سازمان ملل قابل تاسف و مايوس کننده است."

در گزارش آقای البرادعی که روز چهارشنبه در اختيار شورای حکام آژانس قرار گرفت آمده است که ايران همچنان از تعليق غنی سازی اورانيوم که درخواست سازمان ملل است خودداری می کند و علاوه بر آن می گويد که آژانس نتوانسته پيشرفت ملموسی در مطالعه پيرامون جنبه های احتمالا نظامی برنامه هسته ای ايران داشته باشد.

اين گزارش شامل تازه ترين تحولات پرونده هسته ای ايران از زمان آخرين گزارش البرادعی در ماه سپتامبر است.

يک مقام ارشد سازمان ملل متحد به خبرگزاری رويتر گفت: "ما قبلا هم (در اين فرآيند) از حرکت باز ايستاده ايم، اما تا ماه سپتامبر حداقل با يکديگر گفتگو می کرديم. حالا وضع بدتر است. به هيچ وجه ارتباطی وجود ندارد، هيچ پيشرفتی در زمينه ابعاد ممکن نظامی در برنامه (اتمی) آنها وجود ندارد."

آژانس اتمی اولين بار در گزارشی در ماه مه ۲۰۰۸ گفت که به نظر می رسد ايران از ارائه اطلاعات پيرامون مطالعات ادعايی در زمينه جنبه های احتمالا نظامی برنامه اتمی امتناع می ورزد.

آژانس در گزارش ماه سپتامبر بار ديگر از ايران خواسته بود غلط بودن اين اطلاعات جاسوسی را ثابت کند. آقای البرادعی آن زمان گفت که ايران نمی تواند فقط با "ساختگی" خواندن آن اطلاعات، آنها را منکر شود.

اين درخواست بار ديگر در گزارش تازه تکرار شده است: "ايران بايد اطلاعات ملموسی در حمايت از بيانيه هايش در اختيار آژانس بگذارد، و دسترسی لازم به اسناد و افراد مربوطه در اين زمينه را فراهم کند."

اين گزارش به خصوص به "عدم همکاری ايران در ارتباط با مطالعات ادعايی" اشاره می کند.

ايران از همان ابتدا می گفت که درخواست های آژانس در زمينه "مطالعات ادعايی" خارج از چارچوب وظايف آژانس است و اينکه اين کشور وظيفه ندارد به اتهامات ساير کشورها پاسخ دهد، با اين حال در اين مدت همواره تاکيد کرده است که به همکاری با آژانس ادامه خواهد داد.

محمد سعيدی، معاون بين الملل سازمان انرژی اتمی ايران، روز چهارشنبه گفت که گزارش تازه نشان می دهد ايران "دسترسی لازم" را برای بازرسان آژانس فراهم کرده است.

وی افزود روابط کشورش و آژانس بر اساس معاهده ان پی تی (پيمان منع گسترش جنگ افزارهای هسته ای) ادامه دارد. به گفته او بازرسان آژانس می توانند در اين چارچوب از تاسيسات هسته ای ايران بازديد کنند.

سانتريفوژها
بنابر گزارش ها در گزارش تازه آقای البرادعی آمده است که ايران در نظر دارد از اوايل سال آينده ميلادی نصب ۳۰۰۰ سانتريفوژ ديگر (دستگاه غنی سازی اورانيوم) را آغاز کند. اين علاوه بر ۲۲۰۰ سانتريفوژ ديگری است که هم اکنون به تدريج وارد سيستم شده و به ۳۸۰۰ سانتريفوژی که تا ماه سپتامبر در نطنز نصب و راه اندازی شده بود اضافه می شود.

اين گزارش همچنين می گويد ايران ۶۳۰ کيلوگرم اورانيوم غنی شده با غلظت پايين ذخيره کرده است. به تخمين کارشناسان اين کشور برای توليد بمب اتمی بايد ۱۷۰۰ کيلوگرم اورانيوم غنی شده با خلوص بالا در اختيار داشته باشد.

خبرگزاری رويتر گزارش داده است که شماری از مقام های آژانس اتمی که نخواستند نامشان فاش شود گفته اند که تحقيقات آژانس از ماه سپتامبر تاکنون "يک اينچ" هم پيشرفت نداشته است چرا که نه ايران و نه آژانس از مواضع خود کوتاه نيامده اند.

يک مقام ارشد به اين خبرگزاری گفت: "سوالات ما معلوم است و بايد به آنها پاسخ داده شود. لزومی ندارد که اين سوالات را هر هفته يک بار برای آنها تکرار کنيم. ما فقط منتظر پاسخ آنها هستيم."

با اين حال او تاکيد کرد که اکنون بين آژانس و ايران يک "خلاء بلندمدت" ارتباطی به وجود آمده است.

ايران در ماه ژوئن اعلام کرد که سندی شامل بيش از ۲۰۰ صفحه را تسليم آژانس کرده و در آن به همه سوالات مرتبط پاسخ داده است و گفت: "مساله مختومه است."

محمد البرادعی در گزارش تازه تاکيد می کند که کليه مواد اتمی در تاسيسات نطنز و همچنين کليه آبشارهای نصب شده از سانتريفوژها تحت نظارت سازمان اوست.

علی اصغر سلطانيه نيز گفت: "پيام گزارش البرادعی اين است که بازرسی ها در ايران کاملا به صورت عادی بازگشته است و بدون هيچ گونه مانعی ادامه دارد."

در حالی که ايران همواره بر غيرنظامی بودن برنامه های هسته ای خود تاکيد می کند، کشورهای غربی و به خصوص آمريکا، دولت ايران را به تلاش برای دستيابی به ظرفيت ساخت جنگ افزارهای اتمی متهم کرده اند.

شورای امنيت سازمان ملل متحد با صدور قطعنامه هايی از ايران خواسته اند برخی از فعاليت های هسته ای خود، به خصوص غنی سازی اورانيوم را به حالت تعليق در آورد اما جمهوری اسلامی اين درخواست را رد کرده است.