محسن آرمين در گفت و گو با روزنامه اعتماد: آقای خاتمی شرط نگذاشته، شرايط انتخابات سالم و منصفانه را مطرح کرده است، کلمه

محسن آرمين فعال سياسی و نايب رئيس مجلس ششم معتقد است که آنچه آقای خاتمی برای حضور در انتخابات مطرح کرده است شرايط و لوازم منطقی يک انتخابات سالم و منصفانه است که بدون آن، هر آنچه که برگزار شود مشکل بتوان انتخابات ناميد. وی معتقد است که مخالفت با اين شرايط به معنای عدم اعتقاد و فقدان اراده لازم برای برگزاری يک انتخابات سالم و منصفانه است.

وی که با روزنامه اعتماد گفت و گو می کرد درباره آنچه رئيس جمهور سابق کشورمان درباره انتخابات مطرح می کند گفت:شروطی که آقای خاتمی مطرح کردند به هيچ‌وجه خواسته‌ها و مطالبات آقای خاتمی نيست. اساسا شرط هم نيست. در جايی ديدم که برخی سخنان آقای خاتمی را کف مطالبات اصلاح‌طلبان مطرح کرده‌اند. به نظر من چنين برداشتی صحيح نيست. آنچه آقای خاتمی مطرح کرده است شرايط و لوازم منطقی يک انتخابات سالم و منصفانه است. شرايط و لوازمی که بدون آنها مشکل بتوان آنچه را که برگزار می‌شود انتخابات ناميد.

مخالف با خواسته های خاتمی به معنای برگزاری يک انتخابات ناسالم و غير منصفانه است

وی با تکرار اين خواسته ها گفت: پايان دادن به فضای امنيتی نظامی، آزادی مطبوعات و احزاب منتقد، بی‌طرف بودن مرجع نظارت برانتخابات که آقای خاتمی مطرح کرده‌اند لازمه يک انتخابات واقعی است. از اين رو مخالفت با اين شرايط به معنای عدم اعتقاد و فقدان اراده لازم برای برگزاری يک انتخابات سالم و منصفانه است.

آرمين معتقد است که جريان حاکم در تبليغات خود نکات مطرح شده از سوی آقای خاتمی را به عنوان پيش‌شرط‌های سياسی اصلاح‌طلبان برای شرکت در انتخابات معرفی می‌کند. هدف از اين وارونه‌نمايی هم روشن است. آنها نمی‌توانند صريحا بگويند ما حاضر به دادن آزادی به احزاب و مطبوعات نيستيم. نمی‌توانند بگويند شرايط امنيتی- نظامی بايد ادامه يابد. نمی‌توانند صريحا بگويند انتخابات بايد زيرنظر مرجع ناظر وابسته و غيرمستقل برگزار شود، از اين رو نکات مطرح‌شده از سوی آقای خاتمی را پيش‌شرط معرفی می‌کنند تا بتوانند صورت مساله را تغيير داده و در پاسخ بگويند ما هيچ پيش‌شرطی را نمی‌پذيريم.

در دوره های قبل هيچگاه يک مقام نظامی برای سياسيون تعيين تکليف نمی کرد
مساله امروز اصلاح‌طلبان اصل انتخابات است

وی با اشاره غير مستقيم به تعيين تکليف فرمانده سپاه برای حضور خاتمی و اصلاح طلبان در انتخابات گفت: يک نکته روشن است و آن اينکه در دوره‌های گذشته هيچگاه يک مقام نظامی برای سياسيون تعيين تکليف نمی‌کرد و مدعی دادن مجوز ورود به انتخابات به اين و آن نمی‌شد. بنابراين بايد پذيرفت شرايط امروز ما ماهيتا با شرايط گذشته متفاوت است. مساله امروز اصلاح‌طلبان اصل انتخابات است درحالی که در گذشته چنين اصلی کمابيش مفروض گرفته می‌شد و تنها نسبت به مخدوش شدن آن ابراز نگرانی می‌شد.

مشکل کشور فقدان مناسبات دموکراتيک در قدرت است

وی معتقد است که مشکلات کشور ناشی از اين يا آن شخص نيست و با رفتن اين يا آن شخص هم حل نمی‌شود.

به اعتقاد آرمين ، مشکلات کشور ناشی از نگاه به مقوله قدرت و مناسبات موجود در عرصه قدرت است. مشکل کشور فقدان مناسبات دموکراتيک در حوزه قدرت و روابط ميان حکومت و جامعه است.

وی افزود: نقطه عزيمت حرکت به سوی حل ريشه‌يی مشکلات کشور برگزاری انتخاباتی آزاد و مشروعيت‌آفرين است. متقابلا هرچه بر وضع موجود لجوجانه تاکيد شود و به سمت مناسبات غير دموکراتيک‌تر حرکت شود مشکلات پيچيده‌تر و اوضاع بحرانی‌تر می‌شود.

دولت فعلی معلول مناسبات ناسالم حاکم بر عرصه قدرت است

وی حذف اصلاح‌طلبان و تن ندادن به انتخاباتی آزاد و منصفانه بويژه با توجه به شرايط داخلی و خارجی کنونی باعث کور تر شدن گره بحران ها عنوان کرد و گفت :برخی بويژه اصولگرايان سنتی تصور می‌کنند با تغيير دولت و رفتن اين و آمدن آن مشکل حل می‌شود. آنها از اين حقيقت غفلت می‌کنند که دولت فعلی خود معلول مناسبات ناسالم حاکم بر عرصه قدرت است و نه عامل آن. بنابراين تا چنين نگاه و ساختار معيوبی وجود دارد، اميد به اينکه با آمدن فرد يا گروه جديد مشکلات کاهش می‌يابد، اميدی واهی است و در صورت تغيير اين نگاه خواسته و مطلوب اصلاح‌طلبان محقق خواهد شد و ديگر مهم نيست که آنها در قدرت باشند يا نباشند.

جامعه نامساعدترين شرايط را در سی سال گذشته تجربه می‌کند

آرمين از سوی ديگر به وضع فعلی جامعه نگاهی انداخت و گفت: گمان نمی‌کنم هيچ ناظر منصف و بی‌طرفی در اين واقعيت ترديد داشته باشد که در حال حاضر جامعه ما نامساعدترين شرايط را در سی سال گذشته تجربه می‌کند.

وی تشريح کرد: در حال حاضر يکی از بالاترين نرخ‌های تورم و گرانی و بيکاری را تجربه می‌کنيم. آمارهای رسمی از کمترين ميزان ايجاد اشتغال سالانه در دو دهه اخير خبر می‌دهند. نرخ رشد اقتصادی و توسعه و آبادانی کشور با وجود درآمدهای نفتی سرشار در سال‌های اخير به حد يک يا دو درصد رسيده و برای سال جاری نرخ رشد صفر يا منفی پيش‌بينی می‌شود. آمارها و شاخص‌های اقتصادی چنان نااميد کننده هستند که بانک مرکزی اکنون چند سالی است از ارايه آمار تورم و بيکاری و نرخ رشد اقتصادی خودداری می‌کند. امکان برخورداری و استفاده از درآمد حاصل از فروش نفت هر روز مشکل‌تر می‌شود. مطالبات چهل ميليارد دلاری از چين و هند و کره‌جنوبی و… بابت فروش نفت و عدم امکان دريافت ارز آن اکنون به يک معضل بزرگ تبديل شده است.

وی افزود: وضع ناگوار حاکميت قانون در حال حاضر با هيچ دوره‌يی قابل مقايسه نيست. بيشترين ميزان تخلف از قانون بودجه در سال‌های گذشته از حد پانزده درصد تجاوز نمی‌کرده است اما امروز مجلس تخلف ۶۳ درصدی از قانون بودجه را گزارش می‌کند. اين امر نوعی به هم ريختگی و بی‌ضابطگی و عدم روالمندی را بر کشور حاکم کرده است. رييس کل بانک مرکزی از وضع سخت‌تر اقتصادی در آينده خبر می‌دهد و مردم را به آمادگی برای شرايط شعب ابوطالب دعوت می‌کند. از نظر اجتماعی نيز وقايع تاسف‌بار و نيز آمارهای تکان‌دهنده رشد فساد و ناهنجاری‌های اجتماعی حکايت از آن دارد که امنيت اجتماعی و اخلاقی جامعه به وضع هشداردهنده‌يی رسيده است.

به اعتقاد نايب رئيس مجلس ششم، مردم عادی عموما از طريق آثار ملموس سياست‌ها و برنامه‌ها بر زندگی روزمره خود داوری می‌کنند. مادام که آثار و نتايج برنامه‌ها و رويکردهای خطا و اشتباه در عرصه‌های اقتصادی و اجتماعی و نيز سياست خارجی خود را در زندگی مردم نشان نداده بود، مقايسه ميان کارنامه اصلاح‌طلبان و اصولگرايان برای عموم مردم چندان کار ساده‌يی نبود اما امروز پس از شش سال که آثار آن سياست‌ها و برنامه‌ها در زندگی روزمره مردم به خوبی خود را نشان می‌دهد امکان چنين مقايسه‌يی را فراهم آورده است.

حاميان سابق دولت امروز حاضر نيستند مسئوليت وضع موجود را بپذيرند

وی به حاميان سابق دولت اشاره کرد و گفت: نتايج چنين مقايسه‌يی کاملا روشن و بی‌ابهام است. آنچنان روشن که حاميان و شرکای سابق که همواره از روند امور دفاع کرده و مطلوب‌ترين تصاوير را از وضع کشور برای مردم تصوير می‌کردند، امروز حاضر نيستند مسووليت وضع موجود را بپذيرند و آن را به گردن يکديگر می‌اندازند. از اين رو می‌توان به يقين گفت مقبوليت اجتماعی اصلاح‌طلبان بسيار افزايش يافته است.

وی به اولويت های اصلاح طلبان در صورت در اختيار گرفتن قدرت نيز اشاره کرد و گفت: در اين شش سال تحولات شگرفی در عرصه سياست و اجتماع رخ داده و شرايط تغيير کرده است بنابراين طبعا اولويت‌های اصلاح‌طلبان در صورت به دست گرفتن قدرت نمی‌تواند همان اولويت‌های گذشته باشد.

جامعه نيازمند يک بازسازی اجتماعی و اخلاقی است

وی معتقد است که به گمان من جامعه ما در حال حاضر پيش و بيش از بازسازی اقتصادی نيازمند يک بازسازی اجتماعی و اخلاقی است. مشکل ما در حال حاضر به مراتب فراتر از ساختارهای اقتصادی منهدم شده نظير شوراهای پولی و اقتصادی و سازمان برنامه و بودجه منحل شده يا کاهش ظرفيت توليد نفت به دليل استحصال بی رويه و عدم سرمايه‌گذاری برای صيانت از چاه‌های نفت يا رکود و توقف پروژه‌های عسلويه و عقب‌ماندگی چند دهه از قطر در بهره‌برداری از ميدان گازی مشترک يا بيکاری و گرانی و نرخ تورم بالا و نرخ رشد در حد صفر و… است.

با يک انحطاط اجتماعی و فروپاشی اخلاقی روبرو هستيم

وی افزود: ما در حال حاضر با يک انحطاط اجتماعی و فروپاشی اخلاقی روبرو هستيم که آثار آن را می‌توان در گسترش فرهنگ خشونت، جامعه مشاهده کرد. دروغ و ريا و بی‌اخلاقی و طی سال‌های اخير ضربات کاهنده و کاری خود را بر پيکره اخلاق و امنيت اجتماعی وارد ساخته است و خشونت به جامعه تزريق شده است.

بازسازی اقتصادی در گرو بازسازی اخلاقی جامعه است

به اعتقاد آرمين، بازسازی اقتصادی و جبران عقب‌ماندگی‌های ايجاد شده در گرو بازسازی اخلاقی و اجتماعی و احيای اعتماد از دست رفته اجتماعی است. به گمان من اصلاح‌طلبان اگر به قدرت برسند، فراتر از شعارهايی نظير اجرای بی تنازل قانون اساسی بايد بازسازی اخلاقی اجتماعی و احيای اعتماد عمومی را کانون اهتمام خود قرار دهند.

برای گروهی از اصولگرايان انتخابات نتيجه اش معين و تضمين شده است

وی همچنين اصولگرايان را به دو دسته تقسيم کرد: يکی اصولگرايان افراطی و غيرواقع‌بين بيش از مشارکت فراگير مردم به حفظ قدرت و نتيجه‌گيری از هزينه‌هايی که تاکنون کرده‌اند، می‌انديشند. آنان حتی به لطمه ديدن امنيت ملی در انديشه حفظ قدرت خويشند. از اين رو بهترين انتخابات از نظر ايشان انتخاباتی با نتايج معين و تضمين شده است. اينها همان‌ها هستند که برای اصلاح‌طلبان تعيين تکليف می‌کنند و آنان را به توبه می‌خوانند و ادعا می‌کنند هيچ نيازی به حضور اصلاح‌طلبان در انتخابات ندارند. تکليف آنها با ديگران روشن است. از نظر ايشان در هر ايستگاه بايد گروهی از قطار انقلاب پياده شوند و انقلاب خالص‌تر شود. مساله آنها فقط اصلاح‌طلبان نيستند، آنها با هر جريان متفاوت با خود و نه لزوما ضد خود مشکل دارند. بعد از پياده شدن هر گروه در ايستگاه بعد نوبت به گروهی ديگر خواهد رسيد.

وی درباره گروه دوم گفت: اما گروه دوم که واقع‌بين‌تر هستند و نگاهی مصلحت‌انديشانه‌تر دارند، با توجه به شرايط بحرانی داخلی و خارجی معنا و اهميت انتخابات پرشور را می‌فهمند و می‌دانند برگزاری چنين انتخاباتی بدون حضور اصلاح‌طلبان ممکن نيست.

او درباره اصولگرايان افزود: شش سال از تمام عملکردها و سياست‌ها و مواضع مخرب‌بخش افراطی حمايت کردند ولی به خاطر حفظ قدرت و موقعيت آگاهانه بر آن سرپوش گذاشتند و در ماه‌های اخير که از يک سو نتايج آن سياست‌ها و عملکردها آشکار شده و از سوی ديگر بر اثر يک اشتباه تصادفا موضع افراطيون تضعيف شده است، از آن تبری می‌جويند و همان انتقادهای اصلاح‌طلبان در اين شش سال گذشته را تکرار می‌کنند.

اصولگرايان يک روز يکصد امضا برای سوال و استيضاح جمع می کنند روز ديگر فراموش می کنند

آرمين در عين حال معتقد است که اصولگرايان در همين انتقادها و مخالفت‌ها نيز جدی نيستند زيرا می‌بينيم در اين انتقادها برخلاف نام‌شان همچنان عملگرايانه رفتار می‌کنند و به تناسب شرايط روز گاه تند و هيجانی عمل می‌کنند و گاه کند و گاه حتی ابراز اتحاد و همسويی می‌کنند. نمونه آن هم اينکه گاه از دروازه تو نمی‌روند و به هيچ کانديدای پيشنهادی برای وزارتخانه‌ها حتی اگر صلاحيت‌های لازم را داشته باشد رای اعتماد نمی‌دهند و يکصد امضا برای سوال و استيضاح جمع می‌کنند و روزی ديگر که مصلحت اقتضا می‌کند از سوراخ سوزن تو می‌روند و بدون در نظر گرفتن صلاحيت‌ها به کانديداهای وزارت رای می‌دهند آن يکصد امضا نيز به فراموشی سپرده می‌شود. گويی که اصلا سوال در ميان نبوده است.

وی امکان ائتلاف اصلاح‌طلبان با چنين نيروهايی را منتفی دانست و گفت: در عين حال بايد بر اين نکته نيز تاکيد کنم که ائتلاف غير از گفت‌وگو و مذاکره برای تبيين ديدگاه‌ها و درک همدلانه‌تر مواضع است. به گمان من اصلاح‌طلبان همواره می‌توانند و بايد با هدف روشنگری و درک صحيح‌تر ريشه مشکلات کشور با اصولگرايان غيرافراطی بويژه عناصر منصف‌تر و فهيم‌تر ايشان رابطه و گفت‌وگو داشته باشند.

مشکلات کشور در چارچوب مناسبات درون نخبه ای حل نمی شود

آرمين معتقد است که از نظر اصلاح‌طلبان مشکلات کشور در چارچوب مناسبات درون نخبه‌يی حل نمی‌شود، بلکه حل مشکلات در گرو تغيير نگاه به مقوله قدرت و مناسبات ميان حکومت و جامعه و مشارکت نهادينه و تضمين شده مردم در قدرت است.