بيانيه جنبش فدرال دموكرات آذربايجان درباره فاجعه در شرف وقوع درياچه اورميه

اورموگٶلو جان وئرير، مجليس اونون قتلينه فرمان وئرير!

در تمامي دنيا بحرانهاي اقتصادي و فلاكتهاي طبيعي رخ ميدهد. در نظامهاي دمكراتيك دولت و مسئوليت پذير و حتي رژيمهايي كه به دلايل ديگري نسبت به افكار عمومي شهروندان از حداقلي از حساسيت برخوردارند، اينگونه فجايع يك زمينه نزديك شدن دولتمداران به مردم و كسب همدلي آنها به حساب ميآيد. محور برخوردهاي اين قبيل دولتها در مقابله با بلاياي طبيعي بر چند اساس زير ميتواند باشد:

تلاش براي اقناع مردم نسبت به عواقب طولاني مدت بي توجهي به فجايع طبيعي. علي الصول مردم عادي نسبت به اقتصاد و معيشت روزانه خودشان حساسيت بالايي دارند و به عنوان مثال استفاده بيرويه از منابع طبيعي يا مصرف منابع انرژي ارزان اما مضر به حال طبعيت مورد علاقه مردم عادي است كه مهمترين غايهشان رونق اقتصادي كوتاه مدت و بالا بردن سطح رفاه خودشان است.

جلب متخصصين بومي و استفاده علم و تجربه جهاني از طريق دعوت از هيئتهاي علمي معتبر جهاني به مح و اعزام كارشناسان براي مطالعه نمونههاي مشابه موفق و ناموفق در چهارگوشه دنيا.

بالابردن ميزان مشاركت مردم و نمايندگان متخب آنها در ارگانهاي تصميم گيري كشور از طريق نشان دادن حسن نيت.

احتراز از تبديل مسئله به يك موضوع سياسي، بكار بردن حداكثر تلاش براي ساختن جبهه واحدي از جامعه شامل اقتدار سياسي، اوپوزيسيون، نهادهاي مدني، مٶسسات علمي بومي و جهاني و اهالي منطقه تحت خطر جهت مواجه با بحران.

در بسياري از تجربيات موجود جهاني، نتيجه همچو برخوردي از سوي مقامات با بلاياي طبيعي (و بحرانهاي اقتصادي و...) شبيه تأثير جنگهاي خارجي بر جامعه است كه منتج به بالارفتن روحيه شهروندي و عمل كل جامعه بعنوان يك ارگانيسم در دفاع از خود است و رژيمهاي حاكم از حمايت حداكثري شهروندان خود در اينگونه موارد برخوردار ميشوند.

برخورد جمهوري اسلامي ايران از اين جهات فاجعه بار و شبيه نگاه استعمارگرانه يك قدرت خارجي در برخورد به فاجعه در شرف وقوع درياچه اورمي در قلب آذربايجان است.

در مواجه با فاجعه درياچه اورمي ابتكار عمل از همان هشدارهاي نخستين تا به امروز از سوي مردم، افكار عمومي، دانشجويان، جوانان، جنبش ملي آذربايجان، جنبش مساوات طلبانه زنان، جريانات سياسي و ديگر نهادهاي مدني بوده است. برخلاف جوامع عقب مانده كه مردم سود و زيان روزمره خود را بالاتر از هرگونه انديشه فردا و منافع نسلهاي آتي قرار ميدهند، نگاه هشيارانه مردم آذربايجان از همان ابتدا دورانديشان، تو!م با احساس مسئوليت و فارغ از كوته بينيهاي مرسوم جوامع عقب مانده در مورد مسائل فرداي جامعه خود بوده است. از اين جهت رفتار سياسي جامعه آذربايجان در برخورد با فاجعه ملي درياچه اورمي، بسيار شبيه رفتارهاي مشابه جوامع پيشرفته بوده است كه پيشتر از ساختار دولتي و بعنوان اهرمي براي فشار از پايين براي چاره امر، عمل ميكنند و نه بعنوان يك ترمز.

رژيم جمهوري اسلامي ايران به هيچيك از هشدارها و نتايج پروژههاي مطالعاتي نهادهاي علمي بومي وقعي ننهاده و تمامي تجربيات منفي جهاني در زمينه سدسازي بر روي آبهاي جاري را كه حتي در مساعدترين محيطهاي اقليمي، نتايج درازمدت زيانبار اكولوژيك به همراه داشته است، به هيچ شمرده است. از جمله مٶسسه معتبر بين المللي "صندوق جهاني براي طبيعت" World Wide Fund for Nature بعنوان مرجع جمع بندي كننده كل علم و تجربه جهاني، تمامي پروژههاي سدسازي را حتي در شرايط بظاهر بسيار مساعد منطقه، مضر اعلام كرده و كشورهاي داراي رژيمهاي پاسخگو، حتي در پاسخ به مبرمترين نياز خودشان براي تأمين منابع انرژي، دست به سدسازي نميزنند. براي نمونه در سوئد كه جزو مساعدترين كشورهاي جهان از نظر توانايي فني و امكان طبيعي سدسازي است، از آپريل 1970 به اين سو تمامي پروژههاي سدسازي به دلايل عواقب منفي اكولوژيكي آنها، متوقف شده است.

از نظر مداخله دادن مردم و سازمانهاي غيردولتي عملكرد رژيم جمهوري اسلامي در جهت ممانعت از مداخله مردم در مسئله مرگ و زندگي مليونها شهروند آذربايجاني بوده است. مردم آذربايجان با درايت و هشياري حتي يك روز از سال را "روز طبيعت" (13 فروردين) نامگذاري كرده و در اين روز به كارهاي ابتكاري چون ريختن سمبوليك آب بر درياچه اورمي اقدام كردهاند. حتي شعار هاي ابتكاري چون "با اشكهايمان درياچه اورمي را پركنيم" در ميدانهاي ورزشي از سوي جماعت گاه صدهزار نفري سر داده شده است. اينگونه كارهاي ظريف و سنجيده كه ميتوانست براي جلب همدلي بيرحمترين و احقمترين رژيمهاي دنيا نيز مٶثر باشد، در رژيم امام زماني جمهوري اسلامي، نتيجه معكوس داده است و از چند سال پيش به اين سو، آذربايجان مظلوم، براي اولين با در تاريخ منطقه پديده نوظهور و درد آور "زندانيان اكولوژيكي-سياسي" را تجربه ميكند. امروز فرزندان هشيار آذربايجان كه در "روز طبيعت" امسال و سال گذشته دستگير شدهاند، بعنوان "خطرهايي كه امنيت رژيم را تهديد ميكنند" در زندانهاي جمهوري به صلابه كشيده شدهاند.

رژيم جمهوري اسلامي تاكنون موفق شده است تا سوء نيت خود نسبت به آذربايجان را به اثباتي دوباره و چندباره برساند. اين در حالي است كه رژيم در برخورد با مشكلي مشابه در استان قم رفتار كاملا متفاوت نشان داده است و "اعضای مجلس اصولگرای هشتم در حالی با طرح انتقال آب از استان آذربایجان شرقی و اردبیل به دریاچه ارومیه مخالفت کردند که در طول دو سال گذشته طرح های انتقال آب با وسعت بسیار بزرگتر و مسیرهای طولانی تر در کشور، به ویژه برای انتقال آب به شهر مذهبی قم انجام شده است."(براي ديدن مقاله مربوطه كليك كنيد) اين رفتار دوگانه رژيم كه رد دوفوريت لايحه پيشنهادي نمايندگان آذربايجان در مجلس خود را به وضوح نشان داد، موجي از خشم در آذربايجان را سبب شد كه خود را در شعار به حق "اورمو گٶلو جان وئرير، مجليس اونون قتلينه فرمان وئرير!" ابتدا در مسابقه داربي دو تيم فوتبال تبريزي و سپس در خيابانهاي اورمي و تبريز نشان داد.

رژيم جمهوري اسلامي ايران در تعارض با تجربه جهاني كه سدسازي در مساعدترين شرايط جفرافيايي را نيز براي طبعيت مضر بحساب ميآورد، در نامساعدترين شرايط ممكن در حوزه درياچه اورمي اقدام به سدسازي بيرويه و محاسبه نشده زده و حتي به هشدارهاي سازمانهاي مربوطه و متخصصين بومي وقعي ننهاده است. در دور بعدي كه جامعه آذربايجان با هشياري مثال زدني در قبال اين فاجعه عكس العمل نشان داده است، رژيم با محاسبه نادرست از تناسب قواي موجود، بجاي تن دادن به خواستهاي مردم آذربايجان به سركوب اين خواستها، امنيتي كردن موضوع و پركردن زندانها از زندانيان "اكولوژيكي-سياسي" دست زده است. در ادامه نيز همچو تاجي زشت تر بر فراز بنايي زشت، با رفتار تبعيض آلود آشكار، نگاهي همچون ديد يك رژيم اشغالگر در مورد سرنوشت 12 مليون آذربايجاني از خود نشان داده است.

خواست آذربايجان، تأمين مداخله دمكراتيك نهادهاي مدني و نمايندگان جامعه آذربايجاني در اين موضوع، جلب كارشناسان بومي و استفاده از علم و تجربه جهاني در مقابله با اين فاجعه است.

جنبش فدرال دموكرات آذربايجان