وزیر ارشاد: با طرح مجلس در زمینه اصلاح قانون حمایت از حقوق مولفان مخالفیم، مهر

وزیر ارشاد مخالفت خود را با طرح تصویبی نمایندگان مجلس در اصلاح قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان که محدودیت زمانی را از حقوق مادی آثار مولفان برداشته اعلام کرد. در نخستین جشن «لوح و قلم» که عصر دیروز برگزار شد سیدمحمد حسینی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانی گفت: «راه تعالی با کتابخوانی و مطالعه هموار می‌شود و بسیاری از بزرگان نیز اذعان دارند که آنچه از کتاب‌ها و مطالعه آموخته‌اند بسیار بیشتر از آن چیزی است که از آموزگار آموخته‌اند.»

وی ادامه داد: «نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور دارای طرح و برنامه است و نیازهای کشور را معلوم کرده و می‌تواند به فراخور موقعیت اعتبارات لازم را جذب کند. ما هم در این مسیر به آنها کمک خواهیم کرد. باید تنوع منابع کتابخانه‌ها بالا رود. کتابدارهای امین و متخصص مشغول به کار باشند که استعدادهای مراجعه کنندگان به ویژه کودکان و نوجوانان را درک کرده و متناسب با استعدادشان به آنها کتاب بدهند.»

حسینی تاکید کرد: «تمرکز و تاکید ما بیشتر بر خانواده‌هاست. اگر بچه‌ها در خانواده اهل مطالعه شوند و در مدرسه تقویت شوند آنگاه فرهنگ مطالعه در آنها نهادینه می‌شود. ما باید طبقه بندی کتاب‌هایمان متناسب با فرهنگ بومی خودمان و نه صرفاً حرکتی تقلیدی باشد.»

وی با اشاره به طرحی با نام «نهضت مطالعه مفید» که در شورای فرهنگ عمومی تصویب شده عنوان کرد: «این طرح در حال حاضر در شورای انقلاب فرهنگی در دست بررسی است که پس از تصویب ابلاغ و اجرایی می‌شود و کمکی بزرگ برای بالا بردن سطح مطالعه در کشور است.»

وزیر ارشاد در بخش دیگر صحبت‌هایش درباره طرح جدیدی که در مجلس درباره حمایت از حقوق مولفان مطرح شده است توضیح داد: «در مجلس طرحی مطرح شد که ابتدا درباره یک شخصیت بود ولی بعداً تعمیم یافته و کلی شد و آن هم این بود که حق‌التالیف نویسندگان که تا 30 سال در اختیار خانواده و پس از آن در اختیار ناشر است به 50 سال افزایش یابد که این رقم بعداً به مادم‌العمر بودن حق انتشار آثار یک نویسنده پس از مرگش توسط خانواده وی و اختصاص درآمد آن به خانواده‌اش افزایش یافت.»

حسینی اضافه کرد: «گرچه این طرح هنوز به صورت قانون درنیامده و شورای نگهبان می‌تواند نظر بدهد ولی موضع ما نسبت به آن منفی است و فکر می‌کنیم به ضرر جامعه است و با استناد فقهی هم می‌توان آن را رد کرد. مراجعاتی به من می‌شود که ناشران از این طرح ناراضی هستند که من از اینجا اعلام می‌کنم این طرح از ناحیه ما نبوده و با آن مخالفیم.»

وی برخی نگرانی‌ها درباره تحریف آثار را بی‌دلیل دانسته و گفت: «این همه کتاب سالانه منتشر می‌شود که طبق نظارت ارشاد بدون تحریف چاپ می‌شوند و چطور کسی تاکنون نگران این تحریف‌ها نبوده است. کتاب‌هایی چون قرآن، نهج البلاغه، مفاتیح و ... بارها و بارها چاپ می شوند و هیچ وقت هم تحریف نمی‌شوند.»

وزیر ارشاد با اشاره به اینکه لایحه جامع مالکیت معنوی که در دست تدوین است بسیاری از مشکلات را برطرف می‌کند، گفت: «اینکه مساله‌ای به این مهمی بدون در نظر گرفتن نظر دست‌اندرکاران و مسئولان امر تایید می‌شود کار درستی نیست.»

حسینی در پایان عنوان کرد: «ایجاد کارگروه کتاب در دولت اتفاق خوبی است و از ناشران و دست اندرکاران نشر می‌خواهم اگر پیشنهاد و نظری دارند ارائه کنند. چهارشنبه پیش بحث‌هایی در دولت درباره سینما مطرح شد که طی آن شورای عالی سینما به ریاست رئیس جمهور ایجاد شد و در بحث کتاب نیز این حمایت‌ها وجود دارد.»

یادآوری می‌شود نمایندگان مجلس شورای اسلامی در اصلاح قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان محدودیت زمانی از حقوق مادی آثار مولفان را برداشتند. نمایندگان مجلس شورای اسلامی در بررسی طرح اصلاح ماده 12 قانون حمایت حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مصوب 1348 مقرر کردند حقوق مادی پدید آورنده موضوع این قانون به موجب وصایت یا وراثت منتقل می‌شود و اگر وارثی وجود نداشته باشد یا بر اثر وصایت به کسی منتقل نشده باشد به منظور استفاده عمومی در اختیار حاکم اسلامی یا ولی فقیه قرار خواهد گرفت.

پیش از این در متن تهیه شده طرح محدودیت زمانی برای استفاده از حقوق مادی پدید آورندگان در نظر گرفته شده بود و محدوده زمانی آن تا 50 سال پس از مرگ پدید آورنده تنظیم شده بود اما با اخطار قانون اساسی که از سوی حسینی دولت آبادی نماینده برخوار و عضو کمیسیون فرهنگی مجلس مطرح شد مجلس این اخطار قانون اساسی را وارد دانست و محدودیت زمانی 50 سال برداشته شد.

این اخطار قانون اساسی به این جهت که مدت 50 سال را مغایر شرع می‌دانست در مجلس به رای گذاشته شد. در طرح اولیه در صورت نبود وارث حقوق مادی اثر به منظور استفاده عمومی در اختیار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار می‌گرفت اما نمایندگان بر اساس اخطار قانون اساسی، اختیار استفاده از حقوق مادی را مغایر قانون دانستند بنا بر این استفاده از حقوق مادی اثر مولف در اختیار حاکم اسلامی ولی فقیه قرار می‌گیرد.