دو نمونه از مثال‌های علمی در آثار دينی، نيما طاهری

نمونه‌ی اول
معارف اسلامی از واحدهای عمومی و اجباری در دانشگاه‌های ايران است. در نتيجه پاس کردن اين واحد به ناچار بر هر دانش‌جويی واجب است. کتاب معارف اسلامی، تاليف جمعی از نويسنده‌گان، که از سال ۱۳۶۷ تا ۱۳۸۵ بيست و هشت بار تجديد چاپ شده است و هم اکنون ويرايش سوم آن در دست‌رس دانشجويان است، منبع بی بديل اين واحد عمومی است. در حقيقت شايد بتوان گفت اين کتاب را تا به حال نزديک به يک ميليون از دانش‌جويان ايران خوانده‌اند و هزاران استاد آن را درس داده‌اند. در صفحه‌ی ۴۵ اين کتاب در ادامه‌ی بحث برهان نظم، نويسنده‌گان اين کتاب برای علمی جلوه دادن برهان خود نوشته‌اند:

«نکته‌ی ديگر اين که منابع زيستی کره‌ی زمين محدود است. اين چه برنامه‌ی دقيقی است که گياهان و حيوانات را چنان در برابر هم قرار داده است که زوايد هر کدام مايه‌ی حيات ديگری است. حيوانات در زنده‌گی خود نيازمند به اکسيژن و گياهان نيازمند به کربن هستند؛ اما حيوانات اکسيژن استنشاق می‌کنند و اسيد کربنيک پس می‌دهند، و گياهان بر عکس از اسيد کربنيک استفاده می‌کنند، يعنی برگ آن‌ها که همانند ريه‌ی انسان است، در برابر تابش آفتاب اسيد کربنيک را به عنصر کربن و اکسيژن تجزيه می‌کند، کربن را در خود نگه می‌دارد و اکسيژن را پس می‌دهد.»
نقد اين پاراگراف بی شباهت به نقد اين عبارت نيست که يکی گفته بود: خسن و خسين هر سه دخترهای معاويه هستند. اول آن که بسياری از زوايد گياهان و حيوانات هست که مايه‌ی ممات ديگری است و نه حيات ديگری. دوم آن که حيوانات و گياهان در زنده‌گی فقط به اکسيژن و کربن نيازمند نيستند. سوم آن که بر خلاف باور دانش‌مندان معارف نويس ما گياهان، کربن استنشاق نمی‌کنند، بل گياهان نيز اکسيژن تنفس می‌کنند، چهارم آن که آزاد سازی اکسيژن توسط گياهان در روند تغذيه است نه تنفس، پنجم اين‌ که حيوانات و گياهان به هنگام بازدم دی اکسيد کربن پس می‌دهند و نه اسيد کربنيک. ششم اين که اين مثال چه ربطی به برهان نظم دارد.

نمونه‌ی دوم
کتاب اصول فلسفه و روش رئاليسم نوشته‌ی علامه محمدحسين طباطبايی، با مقدمه و شرح مرتضا مطهری، از کتاب‌های مهم به اصطلاح فلسفه‌ی اسلامی است. می گويم به اصطلاح فلسفه‌ی اسلامی زيرا بسياری فلسفه‌ی اسلامی را مفهومی بی مصداق می‌دانند. در مقاله‌ی اول اين کتاب که با عنوان فلسفه چيست؟ منتشر شده است. در صفحه‌ی ۳۴ علامه طباطبايی می‌گويد: «با آزمايش‌های طبی بدست آمده که هنگام تفکر مثلا کيفيت خاصی در ماده‌ی مغز حاصل می‌شود که نام وی پيش دانشمندان طبيعی ادراک است.»
ادراک فرايند پيچيده‌ی تفسير داده‌های حسی است. فرايند ادراک مبتنی بر فرايند گيرنده‌‌های حسی و فرايند رمزی و انفعالی است. از سوی ديگر بر اساس پژوهش‌های علمی، قشر خاکستری مغز نقش عمده‌ای در فرايند ادراک ايفا می‌کند. خلاصه آن که ادراک تفسير داده‌های حسی است، نه کيفيت خاصی در ماده‌ی مغز.