اتاق فكر، انتخاب خود را كرده است، كيوان صميمی

مي‌توان تصور كرد كه اتاق فكر با پيچيدگي تمام و محاسباتي دقيق حدود يك سال است سناريوي نهمين انتخابات رياست جمهوري را مديريت كرده و آن را طي فرايندي حساب شده تا به اينجا رسانده است. نياز بسيار شديد جمهوري اسلامي به درصد قابل قبول مشاركت مردم به‌منظور كاهش بخشي از فشارهاي خارج، علت وجوديِ كانديداهاي متعدد از هر دو جناحِ درون حاكميت بود

تبليغات خبرنامه گويا	advertisement@gooya.com

kayvansamimi@yahoo.com

برخي گمان مي‌كنند حكومتگران جمهوري اسلامي فقط تندروهايي هستند كه صدها سال از زمانه خود عقب بوده و همگي شمشير را از رو بسته‌اند، در صورتي كه چنين نيست بلكه آنان از مديران و مشاوريني نيز برخوردارند كه با پيچيدگي تمام و محاسبات دقيق به حفظ منفعت و مصلحت خود و نظام مي‌پردازند. در همين ارتباط نظام جمهوري اسلامي مدتهاست "اتاق فكر" را سامان داده و براي حفظ نظام، مطالعات همه‌جانبه‌اي انجام و تجربيات گوناگون را بررسي مي‌كنند.

اتاق فكر با درك روند محتوم جهاني شدن، شناخت جهاني‌سازي امريكايي، آگاهي از پروژه خاورميانه بزرگ، پي‌بردن به ضرورت ايجاد ثبات در منطقه و ايران، توجه به ساختارهاي اجتناب‌ناپذير و مدرن رو به تثبيت در داخل كشور، بررسي علل فروپاشي حكومت سابق و به‌منظور حفظ نظام در برابر فشارهاي داخل و عمدتاً خارج به اتخاذ سياست‌هاي تا حدي معتدل روي آورده است. در همين راستا اتاق فكر، هاشمي رفسنجاني را كه خود از عناصر اصلي اتاق است براي مديريت كشور انتخاب كرده است. هاشمي بهتر از همه هفت كانديداي اوليه ظرفيت و امكانات آن را دارد تا در مجموع، منافع تمام طيف‌هاي درون حكومت – حتي دوم خرداديان – را حفظ كند.

بر اين اساس مي‌توان تصور كرد كه اتاق فكر با پيچيدگي تمام و محاسباتي دقيق حدود يك سال است سناريوي نهمين انتخابات رياست جمهوري را مديريت كرده و آن را طي فرآيندي حساب شده تا به اينجا رسانده است. نياز بسيار شديد جمهوري اسلامي به درصد قابل قبول مشاركت مردم به‌منظور كاهش بخشي از فشارهاي خارج، علت وجوديِ كانديداهاي متعدد از هر دو جناحِ درون حاكميت بود. با اتخاذ اين روّيه نه تنها تمامي سلايق متمايل به تمامي لايه‌هاي فرعي جناح‌ها به مشاركت فراخوانده شدند بلكه با نشان دادن نرمش اوليه توسط اتاق فكر و ايجاد زمينه براي طرح كوتاه مدت كانديدايي از اپوزيسيون حتي بسياري از طرفداران طيفي از مخالفان قانوني نيز ساده انگارانه به مشاركتِ شديداً مورد نياز جمهوري اسلامي پاسخ مثبت دادند.

در ادامة سناريوي حساب شدة اتاق فكر حتي مي‌توان پيرامون رأي بالاي كانديداي تندروي حكومتگران تأمل بيشتري كرد و آن را حادثه‌اي پيش‌بيني شده، به‌منظور هدايت هر چه بيشتر مردم به سوي انتخاب اصلي اتاق تصور نمود. همچنين حادثه متوقف كردن انتشار مهمترين روزنامه منتقد در روزهايي كه تندروي پسنديده نيست، مي‌تواند در راستاي تشويق نامحسوس مردم به سمت كانديداي اتاق تفسير شود.

به هر روي، اتاق فكر با درس‌گيري از تندروي‌ها و تجربيات گذشته، احتمالاً عاقلانه‌ترين كار خود را انجام مي‌دهد اما نكته‌اي در اينجا حائز اهميت است و آن اين‌كه؛ عاقلانه‌ترين كار "خود" را. اما مخالفان قانوني نيز مي‌بايست كار "خود" را انجام دهند و بقول مولانا؛ كار تو آن است و كار من هم اين / عالم آراي است رب العالمين . آيا بعضي افراد اپوزيسيون كه با اعلان نظراتشان در اين روزها عملاً خود را در چارچوب راهبرد اتاق فكر قرار داده‌اند، موانع ساختاري پيشِ‌روي دموكراسي و نيز عملكرد ربع‌قرن اخير اتاق‌هاي مشابه فكر را فراموش كرده‌اند؟ مردم و آزادي‌خواهان به‌خاطر رعايت منافع ملي‌كشور، شايد كه آمادگي عفو و بخشودن پديد آورندگانِ بيست‌و‌پنج سال بحران را از خود نشان دهند اما فراموش كردن آن عملكردها و پاك كردنشان از صفحه تاريخ ممكن نيست.

دموكراسي خواهان از اين‌كه اتاق فكرِ اين سال ها متوجه بحران‌هاي زيرپوستي داخل كشور و تهديدهاي جدي خارج از كشور شده باشد و به سمت سياست‌هاي معتدل حركت كند استقبال مي‌كنند، اما اين به آن معني نيست كه اپوزيسيون با عجله و ساده انگارانه خود را ذيل پروژه نه چندان شفاف اتاق قرار دهد. هيجانات كاذبِ اين روزها بزودي فروكش مي‌كند و فقط "عملِ" رييس‌جمهور منتخب اتاق فكر است كه ميزان عقل گرايي حكومتگران و ميزان درس گرفتن از تندروي‌هاي بيست‌ و ‌پنج ساله را نشان خواهد داد. در صورت بروز چشم‌اندازي روشن و قابل اتكا، اپوزيسيون نيز به منظور احياي ارزش‌ها و تأمين منافع ملي، تمامي كوشش خود براي متقاعد كردن ستمديدگان نسبت به پذيرش سرمشق "ببخش ولي فراموش نكن" را به كار خواهد بست.

كيوان صميمي
مدير مسئول ماهنامه "نامه"