از مرگ تا تولد - خبرسازان موسیقی در سال گذشته چه چهره​هایی بودند؟

خبرآنلاین - درسالی که گذشت برخی از اهالی موسیقی هم پر کار بودند و هم خبرساز.

سمیه قاضی‌زاده: سال 89 برای اهالی موسیقی سال خاصی بود. از یک طرف بسیاری از چهره​های شناخته شده موسیقی ایران مثل شهرام ناظری،حسین علیزاده، کیهان کلهر و ... در شهر های مختلف ایران به اجرای برنامه پرداختند و از سوی دیگر جشنواره موسیقی فجر بدون حضور نام های بزرگ موسیقی ایران در تهران برگزارشد. چهره​های خبرساز حوزه موسیقی در سالی که گذشت کم نبودند، از حسین علیزاده و تور موسیقایی​اش در شهر​های مختلف ایران گرفته تا مرتضی احمدی که پس از سال​ها آلبومی از ترانه​های فولکلور تهرانی را روانه بازار کرد. با هم مروری داریم بر عملکرد برخی ا​ز چهره​های خبرساز موسیقی در سالی که گذشت.

محمد نوری؛سفر به دیار باقی
بعید است که دیگر خواننده‌ای با صدای دلنشین و حماسی محمد نوری پا به موسیقی ایران بگذارد. خواننده‌ای که صدایش برای همهء ایرانی‌ها از جملهء خاطره‌انگیزترین صداهاست. ترانه‌های او از جمله "ایران"، "صدای چوپان"، "شکوفه در شکوفه"، مجموعه ترانه‌های محلی و ... همگی در حافظهء مردم ایران با صدای با صلابت او ثبت شده است. محمد نوری مردادماه 89 با موسیقی ایران وداع کرد تا جای او برای همیشه در موسیقی ایران خالی باشد. حالا قرار است تا جایزه‌ای به نام و یاد او اهدا شود. مقدمات اهدای این جایزه آماده شده است اما دقیقا مشخص نیست که چه زمانی و به چه افرادی اهدا خواهد شد. پیش از این قرار بود که زمستان امسال این جایزه برگزیدگانش را بشناسد که این اتفاق نیفتاد.

کیهان کلهر؛ از نامزدی گرمی تا هنرنمایی با شاه​کمان
کیهان کلهر سال 89 برای چهارمین بار نامزد دریافت جایزهء "گرمی" شد که به اسکار موسیقی مشهوراست. از سوی دیگر این آهنگساز و نوازنده کمانچه سال گذشته بعد از گذشت 8 سال دوری از اجرای برنامه در ایران با گروه «همنوازان کلهر» به صحنه بازگشت و در شهرستان‌های متعدد روی سن رفت. در این اجرا او با ساز ابداعی خودش به عنوان شاه کمان به اجرای برنامه پرداخت.کلهر برای آلبوم "خارج از نقشه"(off the map)موفق به نامزدی گرمی شد که حاصل همکاری او با گروه جاده ابریشم و یویوما ویولنسلیست برجسته دنیاست. به غیر از کلهر استاد شجریان و حسین علیزاده هم در سال‌های گذشته نامزد دریافت این جایزه شده بودند اما هیچکدام موفق به دریافت آن نشدند.اجرای برنامه با اردلان ارزنجان نوازنده ترکیه​ای در تهران هم یکی دیگر از کار​های کلهر در سال گذشته بود.

حسن کسایی؛ ردیف موسیقی به روایت نی
یگانه استاد نی ایران، طی سال‌های گذشته پیوسته از فضای جاری موسیقی ایران دوری کرده و همچنان پایگاه خود و شاگردانش را در اصفهان حفظ کرده است. استاد کسایی خود دربارهء سال‌های رفتهء عمر پربارش می‌گوید:" از زمانی که برای نخستین بار در رادیو نوازندگی کردم (1322)، درست شصت و هفت سال می‌گذرد؛ از زمانی که برای نخستین بار ساز نی را به ارکستر بردم (1327)، شصت و دو سال، از زمانی که برای نخستین بار در برنامه گل‌ها به دعوت داود پیرنیا شرکت کردم (1335)، پنجاه و چهار سال؛ از زمانی که در آخرین برنامه رادیویی شرکت کردم (1358)، سی و یک سال؛ از زمانی که دوباره به ضبط نوازندگی مشغول شدم (1378)، یازده سال می‌گذرد. باری، نزدیک به چهل سال است که روی صندلی خانه‌ام، در گوشه‌ای آرام، اما بی‌قرار نشسته‌ام. استاد کسایی سال گذشته بالاخره ردیف‌نوازی‌اش با نی را منتشر کرد. این آلبوم‌ها با عنوان "ردیف موسیقی با روایت نی حسن کسایی" در قالب چهار سی دی منتشر شدند که در همان ابتدا تبدیل به خبر مهمی در میان اهالی موسیقی سنتی و همچنین دوستداران موسیقی ردیف دستگاهی ایران شد. خود استاد در توضیحات جلد آلبوم نوشته‌اند:" این آلبوم (ردیف نی)، نتیجه هفتاد سال بررسی و ممارست در موسیقی است. این نکته را هم اضافه کنم که "موسیقی دستگاهی" برای تمام سازها به شرط آنکه بر مبنای "موسیقی آوازی" استوار باشد، کم و بیش یکسان است. در ضمن باید عرض کنم که ردیف مکتب اصفهان و شیراز و تبریز و ...، عناوین ساختگی است و حقیقت نمی‌تواند داشته باشد. چرا که در اصل یک ردیف بیشتر نداریم، آن‌هم"ردیف موسیقی ایران" است. این حرف من و حرف شما نیست، کهن است و من امیدوارم که در آینده نیز هنرمندان خوبی در مملکت ما پا به عرصه وجود بگذارند، و نگذارند این موسیقی از بین برود."

شهرام ناظری؛ شاهنامه خوانی در ایران
شوالیهء آواز ایران سال گذشته، بعد از گذشت دو سال روی سن رفت تا آوای شاهنامه‌اش نه تنها در تهران که در شهرستان‌ها هم بپیچد. او به افتخار اجرای شاهنامهء فردوسی ایستاده روی صحنه رفت. او دربارهء اجرای قطعاتی از شاهنامه در تهران و اصفهان به جایگاه شاهنامه در ادبیات ایران اشاره کرد و گفت:" شاهنامه فردوسی مربوط به ایران و تاریخ حماسی این سرزمین است که به اعتقاد من دربرگیرنده تاریخ حماسی ایران و زمینه ساز شعر و شعور و فلسفه انسانی، عرفانی و درس بشری است و جای خوشحالی بسیار دارد که بخش هایی از این فرهنگ غنی ادبیات ایران را برای اولین بار به زبان موسیقی و در ایران اجرا می کنم". اما خبر مهم دیگر دربارهء ناظری نشست معرفی سمفونی رومی در ایران بود. کاری که فرزندش حافظ ناظری آن را خلق کرده است. او دربارهء این اثر که قرار است خردادماه امسال در کشورهای مختلف به صورت همزمان منتشر شود، گفت:"عنوان سمفونی رومی یک سمبل است. سمفونی که به معنای جمع شدن گروهی از هنرمندان و رومی هم نمادی از موسیقی شرق است و حالا با تلفیق دو موسیقی شرق و غرب پدیده تازه و دست نیافتنی ایجاد می شود که حتی یک نت از موسیقی آن شبیه هیچ اثر دیگری نیست که کسی شنیده باشد و حتی آواز این سمفونی را هیچکس تا به حال نشنیده است و البته موسیقی آن از دل فرهنگ موسیقی کلاسیک شرق و غرب بیرون آمده است."

همایون خرم؛بازگشت به صحنه پس از 10 سال
بعید است که ایرانی باشی و موسیقی گوش کرده باشی و با قطعات استاد همایون خرم آشنا نباشی. از "غوغای ستارگان" گرفته که به "امشب در سر شوری دارم" شهره است تا "تو ای پری کجایی". اما استاد خرم با وجود این​ همه طرفدار ده سال روی صحنه نرفت تا قرعه به نام سال 89 بیفتد و حضور او روی سن برج میلاد. همایون خرم با ویلن‌نوازی‌اش سال گذشته دو بار روی صحنه رفت تا دل خیلی‌ها را شاد کند و ثابت کند که هنوز هم در هفتاد سالگی انرژی نوازندگی و آهنگسازی را دارد. به جز این او کتاب زندگی‌نامه‌اش را هم منتشر کرد که با استقبال بسیار زیادی از طرف مخاطبان روبرو شد.

حسین علیزاده؛تور دور ایران
حسین علیزاده بی‌شک یکی از چهر‌ه‌های موسیقی ایران در سال 89 است. او پیش از این که سال 90 شروع شود، برنامه‌هایش برای این سال اعلام کرده​است. سالی که به نظر می​رسد با توجه به برنامه​های علیزاده سال پرکاری برای او باشد.علیزاده سال گذشته آلبوم "ماه و مه" را که شامل تکنوازی او با ساز ابداعی​اش یعنی شورانگیز بود روانه بازار موسیقی ایران کرد. نیمه‌های سال هم که خبر پیوستن او به کادر فنی ارکستر موسیقی ملی ایران منتشر شد. ارکستری که دو سال از تعطیلی‌اش می‌گذشت. این خبری خیال خیلی‌ها را از بابت کیفیت کار ارکستر موسیقی ملی تا حدود زیادی راحت کرد. او در روزةای پایانی سال 89 اعلام کرده که تصمیم دارد تا در سال آینده همراه با ارکستر ملی تارنوازی کند.این ها البته تمام فعالیت​های این آهنگساز و نوازنده نیست. او در اسفندماه سال گذشته کنسرت‌های دور ایرانش را با اجرای برنامه در شهرستان​ها آغاز کرد و قرار است که بعد از نوروز در تهران و سایرر شهر​ها هم برنامه​اش را ادامه دهد.

امیر توسلی؛ راوی موسیقایی مختارنامه
یکی از مهم‌ترین موسیقی‌هایی که در سال 89 شنیده شد موسیقی سریال مختارنامه ساختهء امیر توسلی بود که نام این آهنگساز را سر زبان‌ها انداخت. امیر توسلی، آهنگساز جوان این مجموعه موسیقی از موسیقی نواحی مختلف ایران و خصوصا بوشهر بهترین استفاده را کرد تا تیتراژ پایانی و ابتدایی این مجموعه موسیقی به یاد ماندنی داشته باشد. بهره‌گیری از یکی از نوا​های موسیقی‌ فولکلور بوشهری با عنوان "لالایی علی‌اصغر" هم باعث شد تا این​کار حسابی در میان مخاطبان جای خود را باز کند. استفاده از صدای سلوی زن و پخش آن از صدا و سیما هم یکی از مسائل چالش برآنگیز موسیقی سریال مختارنامه بود که برای مدتی به بحث داغ محافل خبری تبدیل شد. این آهنگساز جوان برای هر قسمت از سریال داوود میرباقری، موسیقی مجزایی نوشت که کار او را در مقام آهنگساز بسیار مشکل ‌کرده و باعث شده تا ضبط موسیقی آن کماکان ادامه داشته باشد. تنها نکته‌ای که دربارهء موسیقی این مجموعه و کار امیر توسلی وجود داشت انتقادات داغ محسن شریفیان دربارهء کپی رایت موسیقی این مجموعه بود که همچنان لاینحل باقی مانده است.

مرتضی احمدی؛ صدای گمشده تهران
مرتضی احمدی که علاقه زیادی به زادگاهش شهر تهران دارد، سال گذشته آلبومی را با عنوان "صدای تهرون" منتشر کرد که در آن 13 قطعهء اصیل ضربی تهرونی گنجانده شده بود. احمدی که 4 کتاب در زمینه تهران‌شناسی منتشر کرده است بیش از 160 قطعه را طی سال 88 ضبط کرده بود که تنها 13 تای آن توانستند مجوز بگیرند، با این حال انتشار همین سیزده قطعهء تهرونی هم آنقدر اتفاق خوب و نشاط ‌انگیزی بود که دل خیلی‌ها را شاد کرد. در مراسمی که با عنوان بزرگداشت استاد مرتضی احمدی، در تهران برگزارشد، این آلبوم نیز رونمایی شد و خیلی زود به یکی از آلبوم​های پرطرفدار بازار موسیقی تبدیل شد.

سالار عقیلی؛پرکاری یک خواننده
درسال گذشته سالار عقیلی حسابی پرکار بود "باده نوشین"، "پرواز پرنده پائیز"، "سبوی تشنه"، "مهر و ماه"، "عشق ماند"، سمفونی مولانا، سمفونی خلیج فارس، سمفونی انقلاب و....از جمله آثاری بودند که یا منتشر شدند یا خبر انتشار زودرسشان منتشر شد. این​ها در حالی است که روزی حداقل یکبار ترانهء "وطنم" او از یکی از شبکه‌های صدا و سیما پخش می‌شود و ترانهء تیتراژ پایانی "تبریز در مه" هم کار اوست!

محسن چاووشی؛چهره سال موسیقی
در سال 89 آلبوم جنجالی محسن چاووشی بالاخره منتشر شد. دو سالی بود که طرفداران بسیار زیاد چاووشی منتشر "حریص" مانده بودند. در ابتدا قرار بود که این آلبوم با نام "حسود" روانهء بازار شود و حتی دموهای مختلف آن هم از سال گذشته روی سایت‌ها وجود داشت اما در نهایت با نام دیگری این آلبوم به بازار آمد تا در همان ابتدا جزو پرفروش‌های موسیقی پاپ ایران باشد. چاووشی که پیوسته در میان مخاطبان جایگاه ویژه‌ای داشته است کافی است تا یک حرکت موسیقایی انجام دهد تا دوباره به صدر جدول موسیقی پاپ برگردد. این خواننده در روز​های پایانی سال هم از سوی کاربران سایت خبرآنلاین به عنوان چهره سال موسیقی ایران معرفی شد.

رضا یزدانی؛ از اتشار آلبوم تا بازی در فیلم
چهرهء دیگر موسیقی پاپ امسال قطعا کسی نبود جز رضا یزدانی. او در سال گذشته دو بار روی صحنه رفت. اولی در تابستان و در سالن اریکه ایرانیان و بعدی هم در اواخر سال و در برج میلاد. او امسال آلبوم ساعت 25 را هم منتشر کرد که در آن ترک‌های زیادی در مقایسه با دیگر آلبوم‌های روز گنجانده شده بود و همچنان وجه خاطره‌انگیزی قطعات حفظ شده بود. در کنار این​ها رضا یزدانی که پیوسته علاقه‌اش به سینما را بروز داده است امسال فعالیت‌های سینمایی‌اش را هم انجام داد. او در اپیزود "تهران؛ سیم آخر" مهدی کرم ‌پور نقش خواننده‌ای را بازی می‌کرد که ترانه‌های اعتراض می‌خواند. بعد از آن در "اینجا تاریک نیست" به کارگردانی محمدرضا خاکی هم همبازی پولاد کیمیایی و مصطفی زمانی شد تا یکی از نقش‌های اصلی فیلم را ایفا کند.