محمدرضا لطفی: موسيقی؛ آوازهخوان میخواهد نه تصنيفخوان، ايلنا
لطفی که در سالن ميلاد نمايشگاه به صحنه میرود، گفت:آواز ما تک محصولی شده است. اغلب خوانندگان جديد ما تصنيفخوان هستند. او؛ به گروه دوستی هم اشاره کرد و گفت: لازم نيست به مطبوعات يادآوری کنيم که میخواهيم دوستی کنيم.
ايلنا: محمدرضا لطفی در نشست مطبوعاتی که صبح امروز(۸ آبان) در موسسه فرهنگی – هنری آوای شيدا برگزار شد، گفت: در اين ۳۳ سال؛ آواز ما تک محصولی شده است و ۹۰ درصد دائقهی گوشی مردم با صدای خوانندهی توانمند ما يعنی آقای شجريان انس گرفتهاند. در همين راستا خوانندهی جديد هم برای رسيدن به مشهوريت صدای وی را تقليد می کند و تنوعی در آواز موسيقی ديده نمیشود.
وی خاطرنشان کرد: بايد افرادی باشند که خواننده را به جامعه معرفی کنند چراکه خواننده نمیتواند بدون نوازنده اثر خود را ارائه دهد؛ درغير اين صورت خوانندگی مانند مداحی میشود.
وی درباره انتخاب عليرضا فريدونپور بهعنوان خواننده گروه همنوازن شيدا، گفت: فريدونپور از يک طرف لطافت صدای بنان را دارد و از طرف ديگر صدای خودش را به کار میبندد. دليل اينکه فريدونپور را انتخاب کردم همين است. البته بنده شاگردان بااستعداد ديگری هم دارم، اما به دليل کمتجربگی آنها؛ از اين خوانندگان دعوت نکردم.
اين آهنگساز درباره ادغام گروه بانوان و گروه شيدا گفت: کارهای هنری و هنرمندان اساسا برپايه ضرورت موسيقی و نيازمندیهای هنری شکل میگيرد. بنابراين ما ارکسترهای گوناگونی داريم که برپايه ضرورتها به وجود میآيند. قطعاتی که قرار است در کنسرت پيش رو اجرا شود؛ بيانی دارد که مرا بر آن داشت که گروه بانوان شيدا را با گروه اصلی ترکيب کنم.
او ادامه داد: زمانی که قرار شد اين کنسرت را برگزار کنيم؛ بنده و اعضای گروه دوست داشتيم که به صورت ادغام شده با يکديگر فعاليت کنيم و تلاش میکنيم بتوانيم انتظار مردم و جامعه را برآورده کنيم.
وی افزود: اتفاقا گروه بانوان شيدا در خارج از کشور به دليل تصور اشتباهی که درباره زنان ايران دارند، جايگاه خوبی دارد.
لطفی در پاسخ به اين پرسش که چندصدايی شدن قطعات اين کنسرت براساس چه روشی بوده است، گفت: بعضی از هنرمندان عرصه موسيقی تلاش کردند راههای اصولی برای هارمونی ايرانی پيدا کنند که موفق به ساخت ترانههای خوبی شدند.
وی افزود: تئوری منسجمی برای هارمونی ايرانی وجود ندارد، گاهی جوانان تلاش میکنند مفهوم هارمونی را که در غرب به وجود آمده تغيير دهند و به کار بندند. در قطعاتی که آقای مرتضوی آنها را برای اين کنسرت تنظيم کردند؛ تلاش شده از تجربيات ديگران در زمينه سازهای ايرانی استفاده کنند و البته سليقه خود را نيز به کار گرفتهاند و اين کنسرت در زمينه تنظيم کاملا به صورت تجربی اجرا میشود.
اين هنرمند در بخش ديگری از سخنانش در رابطه اشعار و خواننده کنسرت پيش رو توضيح داد: اينکه من در هر کنسرتم از خوانندهای جديد استفاده میکنم؛ به نيت من برمیگردد. از زمانی که موسيقی ايرانی را شروع کردم خوانندگان جوانی بودند که بالقوه قدرت خوانندگی داشتند، اما بالفعل نبودند. من سعی کردم افرادی را مثل جناب آقای ناظری و سرکار خانم اخوان به همراه چند خواننده ديگر بالفعل کنم.
اين هنرمند اضافه کرد: اشعار را براساس حال و هوای کارم انتخاب میکنم و کاملا بستگی به شرايط دارد. در اجرای پيش رو شعری از صائب و کلامی از مولانا را انتخاب کردم. آواز شعر نيز از سعدی انتخاب شده که با حالت نوستالژيک کنسرت هماهنگی داشته باشد.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اينکه چرا در يک سال اخير هيچ اجرای صحنهای نداشته است، توضيح داد: در طول يک سال هنرمند احساس و حال و هوايش تغيير میکند؛ بنابراين نتيجه يک سال تغيير و انباشتی که پيدا کرده به همراه احساسش را در يک اجرا منتقل میکند. بنده هيچ گاه بيش از يک بار در سال کنسرت نمیدهم مگر اينکه اجرايی در شهرستان باشد.
اين هنرمند درباره همزمانی کنسرتها در چند ماه اخير بيان کرد: هنرمندان عرصه موسيقی در طول شش ماه نمیتوانند هيچ کنسرتی برگزار کنند، يعنی مراسم مذهبی، وفاتها، دهه فجر، هفته دفاع مقدس و... مانع از اين میشود. بنابراين در شش ماه ديگر سال سالنهای اجرا هر شب ميزبان يک گروه موسيقی هستند.
لطفی از رقابتهای ناسالم در ميان هنرمندان موسيقی نيز سخن گفت و تاکيد کرد: گاهی میتوان اين ناهماهنگیها را برطرف کرد و دو گروه ملی روبروی يکديگر قرار نگيرند. درغير اينصورت گاه هنرمندان مقابل يکديگر قرار میگيرند و مشکلاتی را ايجاد میکنند.
وی با بيان اينکه گاهی بعضی گروهها آنچنان تبليغات میکنند که يک گروه موسيقی تمام مطبوعات را درگير میکند، افزود: خيلی از گروهها در اين تداخل کنسرتها در ميان رسانهها گم میشوند؛ بنابراين ما نياز به تقويمی داريم که يا هنرمندان آنرا ايجاد کنند يا کنسرتگذاران آن را تهيه کنند که ديگر مشکلی در تداخل کنسرتها وجود نداشته باشد.
لطفی در بخش ديگری از اين نشست، خطاب به همه جوانان عرصه موسيقی گفت: جوانان بايد هنرمند بودن و هنری بودن کار را حفظ کنند. به جوانان پيشنهاد میکنم حرمت موسيقی را نگه دارند. خوانندگان ما تصنيفخوان نيستند، بايد آوازخوانانی باشند خلاق؛ که ملودیها و موسيقیهای جديد و خلاقانه ارائه میدهند. خواننده؛ گلی است در ميان يک دسته گل که نوازندگان ديگر کمک میکنند اين گل اصلی به شکوفايی برسد.
لطفی در پاسخ به اين پرسش که آيا برای گروه موسيقی دوستی از وی دعوت شده است، گفت: عقيده دارم دوستی نيازی به مطبوعاتی شدن ندارد. لازم نيست به مطبوعات يادآوری کنيم که میخواهيم دوستی کنيم. من انتقاد دارم به اينکه گروه دوستی بايد جلوتر از همه از اعضای گروه چاوش دعوت میکرد. اين درحالی است که آقای عليزاده مدتهاست از پلههای آموزشگاه من نيز بالا نيامدهاند و من بارها از ايشان خواستهام بيايند تا با يکديگر مذاکره کنيم، اما ايشان هيچ پاسخی به بنده ندادند.
لطفی در ادامه با اشاره به برگزاری کنسرت همنوازان شيدا در سالن ميلاد گفت: کارهای اين کنسرت بازتاب زندگی من است. بعداز شش سال که در ايران سپری شد، آثاری را که در اين کنسرت ارائه میشود؛ بسيار دوست دارم و از نظری برای من متفاوت است. میتوان نام فرم اين برنامه را فرم ساز و آواز گذاشت، رنگ، تصنيف و ... به همراه آنها رپرتوآر ايرانی را دنبال کردم که به آن سوييت میگويند؛ يعنی موسيقی ايرانی را به بالاترين سطح بيان هنری نزديک کرديم. در اين کنسرت به سازهای ايرانی بها دادم و آنها را مورد بازسازی قرار دادهام؛ چراکه بازسازی ستون موسيقی ملی ماست.
اين هنرمند درباره اجاره بهای بالای سالنهای کنسرت نيز سخنانی گفت و افزود: به دلايل مسايل و مشکلاتی که در زمينه اجاره سالن برای هنرمندان وجود دارد؛ يک سری مسائل بروکراتيک برای اجرای کنسرتها پيش میآيد که هنرمند را خسته میکند؛ گاهی دلمان میخواهد اصلا کنسرت ندهيم و کارمان را روی يک سی دی به مخاطبمان ارائه دهيم.
لطفی همچنين گفت: دولت بايد برای کسانی که به صورت جدی کار موسيقی انجام میدهند؛ برنامهای درنظر بگيرد و آنها را حمايت کند. قرار بود کنسرت بنده پيش از عيد فطر باشد، اما نشد و به تاريخ ۲۵، ۲۶ و ۲۷ آبان ماه موکول شد.
لطفی، فرم غزلهای اين کنسرت را فرمی تغزلی يعنی عاشقانه تعريف کرد و خاطرنشان کرد: شما حتی اگر يک غزل اجتماعی هم میگوييد بايد عاشقانه باشد؛ وگرنه ديگر غزل نيست.
او همچنين از رونمايی آلبوم «هنر گام زمان» همزمان با اجرای کنسرت خبر داد و افزود: بليت فروشی اين کنسرت از همين امروز آغاز میشود.
به گفته لطفی، قطعات به صورت چند صدايی زيرنظر حميدرضا مرتضوی تنظيم شدهاند و برای اينکه مخاطبان بيشتری بتوانند در اين کنسرت حضور پيدا کنند؛ تعداد بليتهايی که به قيمت ۲۰ هزار تومان در فروشگاهها عرضه میشود بيشتر از بليتهای گران قيمت است.
کنسرت بزرگ گروه «همنوازان شيدا» به سرپرستی محمدرضا لطفی به همراه ۳۰ نوازنده، ۲۵، ۲۶ و ۲۷ آبان ماه در سالن ميلاد نمايشگاه بينالمللی برگزار میشود.