بازی ظريف مذاکرات اتمی، امير محبيان

مقامات ارشد گروه هشت قدرت غربی در پی آن هستند که ايران را به انحاء مختلف وادار نمايند تا فرآيند غنی سازی اورانيم خودرا کاملا متوقف نمايد . در اين راستا بعد از مدتها تهديد به حمله يا تحريم ايران به آرامی پيامهايي مبنی بر ضرورت رسيدن به نوعی توافق با ايران يا به عبارت بهتر معا مله با ايران به گوش می رسد و حتی اين بار ايالات متحده هم خاموش می ماند تا شايد با کمترين هزينه بتواند به نتيجه مطلوب رسد.
بررسی عملکرد مقامات عالی کشور نشان می دهد روند نيل ايران به حقوق طبيعی خودش عليرغم اعمال فشارهای بسيار با درايت پيش می رود و مسئولان با درک واقعيات نشان داده اند که به خوبی روش بازی را در جهان کنونی دريافته اند.ادامه چانه زنی ها تا آستانه قطع و حفظ ارتباطات عليرغم شرايط موجود همه نشان می دهد که گردانندگان فرآيند احقاق حقوق ايران؛ فارغ از سليقه ها فعلا با توجه به نتايج بدست آمده توانسته اند غرب را با واقعياتی آشنا کرده و گام به گام تفاوت شرايط ايران با عراق را به آنان گوشزد نمايند.
از آنجايي که اين بازی مهم هرچه به 25 نوامبر نزديک می شويم حساس تر و دقيق تر می شود ؛ لازم است نکاتی را مورد توجه قرار دهيم :
1. علت نرمتر شدن موضع غربيان و حتی به ظاهر آمريکايي ها در قبال پذيرش بخشی از حقوق ايران و ارايه پيشنهادهای تشويق گر ؛ بيگمان هزينه های محتمل هر گونه اقدام قاطع عليه ايران و نيز ايستادگی ايران بر موضع اصولی و منطبق با حقوق بين الملل خود است ؛ پس ادامه ايستادگی واقعگرايانه و خردمندانه قادر است تا آخرين ثانيه ها بر اعتبار جايگاه ايران افزوده و منافع ملی ما را بيش از گذشته تامين نمايد.
2. اعتمادسازی و تاکيد بر آن؛ حلقه ارتباط طرفين با همديگر است ؛ اين حلقه نبايد گسسته شود ولی تاکنون ايران برای اعتماد سازی هزينه زيادی پرداخته است .بهتر است از اين به بعد به غربيان گوشزد نماييم که آنان نيز برای جلب اعتماد ايرانيان (که دلايل زيادی برای از دست دادن آن دارند) بايد هزينه های لازم را به پردازند. يکی از اين هزينه ها ايستادگی در مقابل آمريکا و اتخاذ مواضع مستقل تر است . شکی نيست فشار آمريکا بر اروپاييان زياد است ولی انتقال اين فشار بر ايران خردمندانه نبوده و صرفا به وخيم تر شدن اوضاع می انجامد.آنان بايد راهی را بيابند که ضمن پذيرش حق قانونی ايران برای غنی سازی ؛ بتوانند شبهات خود را نيز بر طرف سازند.
3. از نظر پاره ای کارشناسان غنی سازی به چند دليل پروسه ای لازم برای ايران است ؛ اولا قيمت اورانيوم غنی شده ای که غربيان به ما درون يک پکيج تشويقی پيشنهاد می کنند( و براساس پاره ای از نظرات مسئولان ده برابر قيمت آن در صورت غنی سازی در ايران است) مقرون به صرفه نيست ثانيا اعتمادی به تعهدات غربيان نبوده و عقلا تعطيل يک توانايي برای ارضای حس شبهه آمريکايي ها و اتکاء به بيگانگان درست نمی باشد از اينرو تعطيل روند غنی سازی قابل مذاکره نبوده ولی تمديد مهلت تعليق به منظور اعتماد سازی در صورت تطابق با منافع ملی ايرانيان قابل بررسی است.

4. پکيج تشويقی( پيشنهادی) غربيان هنوز توزين نشده است و گمان می رود با خبرهای درز يافته چندان مشوق ايران به شمار نرود . شکی نيست که هراندازه غربيان از پيشبرد ديدگاه خود در شورای حکام مطمئن باشند وزن اين پکيج کاهش خواهد يافت و هر قدر مخالفت های مالزی ؛ برزيل و آفريقای جنوبی و نيز کشورهای جنبش عدم تعهد جدی تر بوده و ايران با درايت تر عمل نمايد ؛ امکان کسب امتياز بيشتری وجود دارد.
در هر حال به نظر می رسد ادامه روند حساس فعلی محتاج درايت ؛ محاسبه گری و نهايتا تحمل سنجی افکار عمومی داخل و خارج کشور است. مذاکره کنندگان و کارگردانان ايرانی نبايد يک واقعيت را فراموش کنند و آن اينکه تا آخرين ثانيه ها بايد از طريق گفتگو و ابراز توانايي چانه زنی بر وزن منافع ملی دريافتی از اين فرآيندافزود و از خطوط قرمز نيز قاطعانه حفاظت کرد اما بر پايه توهمات نيز تصميم نگرفت.