يک اقتصاد دان می گويد: اقدامات دولت احمدی نژاد در ادامه اقدامات دولت های هاشمی رفسنجانی و خاتمی است.
فريبرز رئيس دانا که در جمع ايرانيان مقيم بلژيک سخن می گفت، تصريح کرد: به هيچ عنوان تفاوتی ميان سياست های اقتصادی اين دولت ها وجود ندارد و همه به ضرر مردم و به نفع خودی هاست.
عضو کانون نويسندگان ايران که به دعوت جمعی از ايرانيان مقيم بلژيک به اروپا سفر کرده است، روز يکشنبه ۲۸ سپتامبر در بروکسل طی سخنانی از سياست های دولت احمدی نژاد انتقاد کرد.
دکتر رئيس دانا که در خصوص "ساختار اقتصادی ايران و چالش های پيش رو" از ديدگاه يک اقتصاددان و فعال سياسی چپ نوين سخن می گفت، تاکيد کرد: تنها راه حل موجود برای ايران، حکومتی دموکرات-لائيک بر پايه دموکراسی مشارکتی است.
وی با اشاره به اينکه مخالف ديدگاهی است که نفت را برای ايران مضر و عامل استبداد می داند، افزود: من از نفتی بودن بيش از حد اقتصاد ايران انتقاد می کنم، اما بايد گفت که تمام تفاوت ايران با بنگلادش و افغانستان در دارا بودن نفت است.
اين فعال سياسی چپ اضافه کرد: هرچند موضوع نفت بخش هايی از تاريخ ايران را به تلخی رقم زده، از جمله شکست های گروه های چپ و نهضت ملی، اما آنچه که در ايران امروز وجود دارد مانند۱۹ ميليون دانش آموز، ۳.۵ميليون دانشجو، ۴ميليون فارغ التحصيل، زيرساخت ها، راه ها، سدهای بيشمار، مدارس، بيمارستان ها، زير ساخت های اقتصادی، توليدی و... همه به برکت نفت است.
advertisement@gooya.com |
|
عضو کانون نويسندگان ايران، ايراد را انجا دانست که درآمد نفت طی اين سال ها تنها در دست بخش خاصی از جامعه يعنی حکومت ها قرار داشته، و به دليل اتخاذ سياست های نادرست اقتصادی توسط حکومت ها، نبود دموکراسی، عدم جلوگيری از فرار سرمايه، فساد سطوح کلان مديريتی، ارتشاء، دزدی ها و ... نتوانسته آنچنان که بايد در پيشرفت و توسعه ايران نقش موثری بازی کند.
رئيس دانا ضمن مخالفت با حرف های کارشناسانی که جهت اقتصادی ايران را به سوی خصوصی سازی نمی دانند، تاکيد کرد: اتفاقا سياست های دولت های جمهوری اسلامی کاملا در جهت خصوصی سازی بوده و مالکيت خصوصی در اين حکومت شکلی مقدس دارد. اما خصوصی سازی شان نيز خودمانی است. يعنی قشر خاصی در جامعه اقتصاد ايران را عملا در دست دارند.
اين اقتصاددان در ادامه توضيح داد: بيشتر از ۶۰ درصد فعاليت ها و انباشت سرمايه ها متعلق به نقل و انتقالات خصوصی است و دولت سهمی نزديک به ۳۰-۳۵ درصد را داراست. همه دولت ها در جمهوری اسلامی سعی داشته اند اين خصوصی سازی را تقويت کنند، اما نه به معنای واقعی بلکه واگذاری به نزديکان خود و قشر خاصی از جامعه. يعنی هاشمی دستگاه اقتصادی خصوصی خود را داشت، خاتمی هم همينطور و احمدی نژاد نيز هم. اگر امروز صدای برخی از آقايان در امده به اين دليل است که احمدی نژاد در حال ساختن سيستم اقتصادی خود و سامان دادن به آن است وگرنه کسی دلش به حال مردم ايران نسوخته است.
رئيس دانا با انتقاد شديد نسبت به سياست های اقتصادی حکومت-دولت که موجب تورم فزاينده و تشديد مشکلات معيشتی برای مردم شده، گفت: سياست های کلان اقتصادی شان بر اساس خصوصی سازی توسط لايه ای از جامعه است. يعنی فرزند آقای هاشمی اگر قرار است خط مترو را توسعه دهد آن را به سمت شهريار، فرودگاه [آيت الله خمينی]، پرندک ، اسلامشهر نمی کشد بلکه به سمت لواسان توسعه می دهد که در هر خانه ای سه ماشين هست! و دليل اش نيز اقتصادی است چرا که می خواهد در هر ايستگاه يک ساختمان تجاری ايجاد کرده و از آن بهره مالی ببرد.
وی با اشاره به تحقيقات خود در کلانشهر تهران در زمينه مسکن، گفت: با نگاه به قبض های آب و برق و پرداختی آنان، برداشت می شود که ۵ درصد خانه های اين شهر خالی است، اما در تحقيقاتی که من کرده ام بيش از ۱۶ درصد خانه های تهران خالی است. اين در حالی است که بسياری از جوانان خانه ندارند و به همين علت مجبورند کتک بخورند!
عضو کانون نويسندگان در توضيح موضوع فوق افزود: جوان وقتی به خواستگاری می رود از او می پرسند خانه دارد، وقتی جوان خانه ای نداشت نتيجتا نمی تواند ازدواج کند، بعد می خواهد با نامزد خود در خيابان قدم بزند که گرفتار ماموران اماکن،انتظامی و ... می شود و کتک می خورد. اگر به خانه های خالی بالاشهر نگاهی بيندازيد که حتی تا ۱۸۰۰ متری ارتفاعات البرز نيز رسيده ، متوجه خواهيد شد که هر خانه بيش از ۸ تا ۱۰ خانه معمولی هزينه ساخت داشته و اين تازه فارغ از بهای هر متر زمين است که گاهی تا ۶ ميليون نيز می رسد.
رئيس دانا گفت: صد ها خانه خالی وجود دارد و معلوم است در زمينی که هر مترش ۶ ميليون تومان است نمی شود يک طبقه ساخت، يا اگر ساختمانی چهار طبقه بود بايد ان را خراب کرد و جای ان برج ساخت. سئوالی که بارها مطرح کرده ام اين بوده که چرا دولت حمل و نقل عمومی را توسعه نمی دهد و به موضوع زمين شهری توجه ندارد؟ اگر دولت خانه سازی را به اطراف تهران گسترش دهد، اينطور جای آنکه چهار طبقه در بالای شهر خراب شود و سيمان و اهن آلاتش از بين برود، که انبوه سازان را با مشکل مواد اصلی همچون سيمان و اهن و به دليل افزايش تقاضا ، ازدياد قيمت مواجه می کند، در اکناف کلان شهرها می توان خانه های ارزان در زمينی دولتی ساخت و مردم را با توسعه حمل و نقل عمومی مثل مترو به مرکز شهر وصل کرد. اين گونه مردم به گوشه و کنار سرازير می شوند، خود به خود قيمت خانه ها پايين می ايد، و جوان ما نيز ديگر کتک نمی خورد! آن چهار طبقه بالای شهر نيز آوار نمی شود و به محيط زيست نيز آسيبی نمی رسد.
اين فعال سياسی در ادامه فاش ساخت: اما دولت و حکومت نمی خواهند اين کار را انجام دهند، يعنی حرکت شان بر اساس منافع ملت نيست، بر اساس منافع بخش خاصی از جامعه و خودی هايی است که به ان ها نزديکند. يعنی دولت-حکومت نمی خواهد اين فعل را صرف کند. دليلش نيز روشن است، برای مثال فريبرز رئيس دانا که نمی تواند زمينی متری ۶ ميليون را بخرد، نمی تواند که برج بسازد، نمی تواند که وام کلان ميلياردی بگيرد، نمی تواند که با تبانی،ارتشاء، و انواع خلافکاری ها مجوز ساخت بگيرد، از ما بهتران هستند که دست شان به اين ها می رسند و می توانند و اين ها به حکومت و دولت متصل اند و اين چرخه را کامل می کنند.
وی تاکيد کرد: کاش آنطور که اسلاميون می گفتند زمين مال خدا بود! اگر زمين متعلق به مردم بود و اگر مالکيت خصوص محترم و نه مقدس بود می توانستيم امروز بسياری از مشکلاتی که گريبان بخش مسکن را گرفته حل نمود، اما نه وجدانش هست و نه برنامه ای برای اين اقدام. هرجا که مالکيت خصوصی به ضرر منافع اجتماعی است آن را بايد از بين برد.
عضو کانون نويسندگان با اشاره به موضوع جمعيت ايران گفت: ديگر جمعيت ايران جوانترين جمعيت جهان نيست، تخمين ميانگين سنی ميان ۲۴-۲۵ سال است. جامعه ايران رو به افزايش سن گام بر می دارد از آن طرف مشکلات معيشتی وجود دارد، يعنی با دروغ هايی که در وزارت رفاه می گويند ۲۸ ميليون تحت پوشش تامين اجتماعی هستند، ۱۰-۱۲ ميليون هم تحت پوشش بيمه نيروهای لشکری،کشوری- سازمان بازنشستگی و سازمان هايی از اين دست هستند. بايد پرسيد که ۳۰ ميليون باقيمانده چه می شوند؟ ميليون ها نفر که در آينده نه بيمه ای دارند، نه جای خوابی، نه خوراکی و نه هيچ چيز ديگری چه؟ اين وضعيت، آينده قشری که به سال های ميانه زندگی شان می رسند بطور خطرناکی تهديد می کند، که قربانيان مستقيم آن جوانان و بانوان هستند.
رئيس دانا با اشاره به رقم بالای سالانه ۲۶۰ تريليون ريال انباشت سرمايه، مشکلات امروزين ايران را انباشت سرمايه ندانست و آن را در ۵ مورد خلاصه کرد.
اول- ناکارآمدی سرمايه گذاری و عدم بهره وری؛ يعنی انکه به دليل هزينه بالای طرح ها به هر دليلی از قبيل دزدی ها، طولانی بودن زمان اجرا، مواد اوليه و ... سرمايه گذاری ها ناکارآمد است و به بهره وری منجر نمی شود. بقولی طرح اينقدر هزينه ايجاد کرده که اميدی به کسب درآمدش وجود ندارد.
دو م- توزيع مالکيت و درآمد؛ بايد گفت که ايران در موضوع توزيع مالکيت و درآمد در زمره بدترين کشورها قرار دارد. به يقين يا اخرين يا رتبه ای در همان حدود. مالکيت ها دست گروهی خاص است و توزيع درآمد هيچ برنامه مدون و نظام مندی ندارد.
سوم- واردات بالا و صادرات پايين؛ که بيشتر مواردی است که تنها دهک های بالايی جامعه از عهده خريد و استفاده از آن بر می آيند. به هرحال اين مقدار دلار نفتی بايد يا به ريال تبديل شود و يا به واردات تزريق شود.
چهارم- حرکت سرمايه ها به بخش مسکن، که دلايلش نيز شرح داده شد، از جمله بازدهی بالاتر، ناکارآمدی سرمايه گذاری های بلند مدت و توليدی و مواردی از اين دست.
پنجم - نظامی گری؛ امروز بخش عظيمی از بودجه که ميزانش را نمی دانيم صرف هزينه های نظامی می شود. بزرگترين نيروی نظامی منطقه در اختيار حکومت جمهوری اسلامی ايران است، بزرگترين حزب مسلح جهان يعنی بسيج در اختيار حکومت است و ۳ ميليون نظامی هزينه دارند، تسليحات آنان نيز همچنين. سئوال اين است اگر در موقعيت صلح باشيم و به رای مردم و دموکراسی متکی چه نيازی وجود خواهد داشت که اين ميزان هزينه نظامی داشته باشيم. چنانچه هزينه نظامی را به هر يک از بخش های ديگر اجتماعی- اقتصادی تزريق کنيم قطعا تحول بزرگی روی خواهد داد.
اين فعال آزادی خواه ايرانی در ادامه سخنانش تاکيد کرد: فکر نکنيد که اين ايراد تنها به احمدی نژاد وارد است. و اگر کسی فکر می کند چون چاوز به ايران آمده ، احمدی نژاد و دولت اش نيز چپ محسوب می شوند سخت در اشتباه است. اقدامات اين دولت کاملا نشان دهنده ان است که اين دولت يکی از راست ترين دولت هاست و خاتمی و هاشمی نيز به عنوان نئوليبرال های طرفدار اقتصاد بازار همين گونه بودند. فرار سرمايه ها، افزايش فاصله بين دهک های بالا و پايين اقتصادی - معيشتی، فقر و سياست های اتخاذ شده نشان می دهد که اين دولت تا چه حد راستی است و دولت های پيشين نيز همچنين.
دکتر رئيس دانا راه حل مشکلات امروز ايران را يک دموکراسی واقعی و مشارکتی دانست و گفت: دموکراسی که در آن واقعا قدرت به مردم انتقال يايد و اصلاحات ساختاری از اساس در آن صورت گيرد.
اين عضو کانون نويسندگان ايران افزود: ما به عنوان فعالين سياسی ايرانی و جنبش چپ نوين با اتکا به آمار شرکت کنندگان در مجلس هشتم، تاکيد داريم که اگر ۴۰درصد مردم در انتخابات شرکت کرده اند، ۶۰ درصد مردم ايران با ما هستند و چون ما به رای شان احترام و به دموکراسی ارج می نهند. بايد بخش های منفعل و توسری خورده جامعه را بلند کرد و به انان گفت که امروز ديگر در اقليت نيستند، بايد پتانسيل موجود را به انرژی جنبشی تبديل کرد و ما نيز به عنوان فعالين چپ نوين ايرانی به آن سوی گام بر می داريم. ما خواهان اصلاحات کاملا ساختاری هستيم و اصلاح طلبان را نيز قبول نداريم، راستی ها را نيز همينطور، هر دو يکی هستند و ما بايد بلند بگوييم که نيروی سومی در ميان مردم وجود دارد که نه اصلاح طلب است و نه راستی. نيرويی است متکی به خود، خواهان دموکراسی واقعی و حقوق واقعی اش.
رئيس دانا در پايان گفت: هرچند در اوايل به آقای خاتمی اميد بود، اما وی نشان داد که اين کاره نيست و او نيز به ولايت فقيه و سيستم تن در داد و نخواست در جهت احقاق حقوق اصلی مردم گامی بردارد. به نظر نمی رسد که اين حکومت اصلاح شود و اين هم راه حلی نيست که برخی لندنی ها خط آن را می دهند! يعنی صبر کنيم، دوباره هاشمی يا خاتمی بيايد و بمانيم منتظر تا نامعلوم سال ديگر که رژيم استحاله شود! بايد انرژی مان را از حالت بالفعل و به بالقوه درآورده و در جهت دموکراسی واقعی در ايران بکوشيم. اصلاح طلبی تمام شده است.
پس از يک استراحت ۲۰دقيقه ای دکتر رئيس دانا به سئوالات حاضرين پاسخ داد.
يکی از حضار از رئيس دانا پرسيد منظورتان از خط لندن چيست که وی در پاسخ گفت: من اين حروف نوشتم چنان که غير ندانست، توهم ز روی کرامت چنان بخوان که تو دانی. اسمی نمی برم ولی آنهايی که هميشه کوشش شان اين بوده که هر وقت حرکتی بوجود می ايد در راست ان لانه کرده و او را به نادانی، تندروی متهم کنند. آنهايی که خط شان را از لندن می گيرند و می گويند هاشمی هرچه هست اما جوجه اردک زشت ماست و بايد به او اعتماد کرد! چون قدرتش پابرجا بوده پس حتما حق با اوست! با کسانی که مدام در پی عبوديت هستند.مثلا در سوئد در خصوص کانديدای اصلح با من صحبت کردند، صفت های خوبی به کار بردند، من فکر کردم خودم را می گويند، بعد ديدم طرف می گويد نه شما مارک داری! منظورم زيدآبادی است!
حاضری ديگر در خصوص ارتباط انباشت سرمايه، دموکراسی و امپرياليسم پرسيد که وی در پاسخ گفت در تحقيقات تز دکترای يک اقتصادسنج به نام زهرا آرات با اشاره به استدلالات معينی آمده، اينکه سرمايه داری و گسترش بخش خصوصی دموکراسی به ارمغان می آورد در آمار غلط است. او دليل اورده بود که سرمايه گذاری خصوصی در ترينيداد و توباگو،اسرائيل و هند نبوده اما آنها دموکراسی خوبی را تجربه کرده اند و برعکس آنان ترکيه. اما از نظر من سرمايه داری ضامن دموکراسی نيست، زمان رفسنجانی ۳۵ درصد،زمان خاتمی ۵۴ درصد و اينک بيش از ۶۵ درصد اقتصاد خصوصی است اما چرا منجر به دموکراسی نمی شود؟ آب زيرکاه هستند و به روی خودشان نمی اورند و می گويند خصوصی سازی نشده! نگاه کنيد به اتاق بازرگانی و امثالهم و انتخابات شان و فعاليت های شان. اما تنها کسانی که چوب لای چرخ ازادی می گذارند همين ها هستند. از نظر من بورژوازی نيست که دموکراسی می اورد، تشکل های چپ،کارگری، زنان و دانشجويان هستند که به سوی دموکراسی رهنمون می شوند. در مورد امپرياليسم هم نمی توان لزوما گفت هرکس که با امپرياليسم مخالف است، موافق دموکراسی است.
شخص ديگری در باره اتحاديه مرکزی کارگری ايران پرسيد، که رئيس دانا در پاسخ گفت: نمی توانم در اين مورد چيزی را بگويم، اما آثار حيات در آن ها وجود دارد و بسيار فعال هستند.
حاضر ديگری با دفاع از اقدامات خاتمی در زمان رياست جمهوری اش، در خصوص وجود جنبش چپ در ايران، اينکه او با چه مقياسی چپ و راست ايران را اندازه گرفته و همچنين چگونگی در ادامه ديدن دولت های قبلی با دولت احمدی نژاد از وی سئوال کرد.
رئيس دانا در پاسخ ضمن تشکر از اقدامات مثبت خاتمی در زمان رياست جمهوری اش، افزود: اما وی اقدامی در جهت احقاق حقوق مردم نکرد. مثلا در زندانی شدن ناصر زرافشان و سياسی ها،بسته شدن روزنامه ها، تضييق بر فعالين و مخصوصا در دوره دوم رياست جمهوری اش وقتی دو دستی دموکراسی نيم بند را تقديم احمدی نژاد کرد، آيا بايد از ايشان دفاع کنم؟ يا وقتی از اسدالله لاجوردی تقدير کرد؟! وی سپس گفت: ما نيروهای چپ نوين هستيم و خواهان يک دموکراسی مشارکتی هستيم، يعنی گسترش شوراها که منتخبين آن بايد در توزيع درامدها و مالکيت ها وارد عرصه شوند. دولت کوچک می شود اما درامدها بالا می روند، ما خواهان اصلاحات ساختاری، شايسته سالاری، عدالت اجتماعی و دموکراسی واقعی هستيم. رئيس دانا افزود: اما اين دولت واقعا در پی همان دولت هاست، چه کسی بودجه بسيج را ۶۰ برابر کرد؟ خاتمی! چه کسی بودجه شورای نگهبان را آنقدر بالا برد که او دستگاه های نظارتی اش را افزايش داده و دموکراسی را تحديد کند؟ خاتمی! خاتمی وقتی انتخاب شد، نگفت من رئيس جمهور آزادی ام. يا اينکه زين پس جلوی نظارت استصوابی را می گيرم.
يکی ديگر از حضار از رئيس دانا در خصوص تناقض موجود ميان خط لندن و امپرياليسم پرسيد، و اينکه چطور می شود که امپرياليسم خط هم بدهد در حالی که خودش نيز خط دارد. اين پرسش کننده در خصوص انرژی اتمی نيز نظر اين اقتصاد دان ايرانی را جويا شد، که وی در پاسخ گفت: آنهايی که در لندن نشسته اند و می گويند بايد به اصلاح طلبها ميدان داد و برای اينکه از شر احمدی نژاد راحت بشويم برويم به سمت هاشمی رفسنجانی! در حالی که اصلاح طلبی تمام شده و ديگر حتی به اعتقاد برخی اصلاح طلبان ديگر وجود ندارد. وی همچنين در خصوص انرژی اتمی گفت: غنی سازی را می توان برای مدت محدودی تعليق کرد، حالا دو سال تعليق کنيم چه می شود؟ جنگ هم زمانی تمام شد. اما واقعيتش اين است که آمريکا حق ندارد در خصوص مسائل داخلی ما دخالت کند. تعيين استراتژی انرژی هر ملتی متعلق به همان ملت است. اين فضولی ها به بوش نمی آيد. اما برنامه انرژی اتمی [نيروگاه] از نظر اقتصادی غلط و از ديد زيست محيطی نيز خطرناک است.
فرد ديگری از رئيس دانا در خصوص امکان فعاليت گروه های چپ در دوره احمدی نژاد از جمله بخش چپی که در کنار دفتر تحکيم وحدت سربرآورد سئوال پرسيد، که وی در پاسخ اين موضوع را به شدت تکذيب کرد و افزود: فعالين چپ از قبل بوده اند و در دوره های پيش از احمدی نژاد نيز فعاليت کرده و حتی دستگير شده اند. رئيس دانا افزود: سر و دم دفتر تحکيمی که اصلا وجود ندارد به سازگارا در « وی . او . ای. » وصل است. کريمی زاده ها، پيران ها و ... چپی هايی بوده اند که در زمان خاتمی دستگير شده اند. سه دانشجويی که به جرم چاپ روزنامه و چاپ کاريکاتور گرفتند منصوری و قصابان جزء فعالين چپ بودند.
يکی ديگر از حضار سئوال قبلی در خصوص امکان فعاليت گروه های چپ دانشجويی در زمان احمدی نژاد برای ضربه زدن به دفتر تحکيم را تکرار کرد که رئيس دانا بر موضع قبلی خود پای فشرد و گفت اين فعالان از پيش وجود داشته و فعاليت نيز داشته اند. همچنين رئيس دانا در پايان گفت: در ضمن آنهايی که می خواهند در انتخابات شرکت کرده و بين بد و بدتر انتخاب کنند، آزادند اما ما بنا نداريم شرافت دموکراسی را به خطر بياندازيم. و ما بنا نداريم۵ گزينه جلوی مان بگذارند و بگويند يکی که از بقيه خوشگلتر است انتخاب کنيد!
گزارش: جمعی از ايرانيان مقيم بلژيک
رسا سينايی