انتخابات: جنگ قدرت و زوال اتوریته خامنه ای! علي کشتگر

روحانیون سنتی که از دیرباز نگران قدرت گیری نظامیان و روش های خامنه ای در برکشیدن نظامیان بوده اند در ماه های گذشته به تدریج به هاشمی رفسنجانی نزدیک شده و درجه حرف شنوی خود را از خامنه ای کمتر کرده اند

تبليغات خبرنامه گويا	advertisement@gooya.com

جناح راست در ماههای گذشته هرچه تلاش کرد نتوانست کاندیدای واحدی که همه دسته های این جناح از آن حمایت کنند برای انتخابات دوره نهم برگزیند. سران این جناح که پس از قبضه کامل مجلس بر این پندار بودند که حذف رقبای اصلاح طلب از مجلس، انسجام نظام حاکم را تامین کرده و از آن پس راحت تر از پیش حکومت خواهند کرد، حالا شاهد چند پارگی بی سابقه نیروهائی که تکیه گاه اصلی آنها بوده اند، هستند. این چند پارگی را هم اکنون در همه نهادهای اصلی جناح راست چون قوه قضائیه، مجمع تشخیص مصلحت، نیروهای انتظامی، شورای ائمه نمازجمعه و مجلس خبرگان می توان به وضوح مشاهده کرد.

در انتخابات دوم خرداد 76، خامنه ای با اتوریته ای بیش از امروز، به جناح راست تکلیف کرده بود که همگی از ناطق نوری حمایت کنند، اما در هشت سال گذشته اقتدار رهبر درجناح اقتدارگرا افت کرده و دیگر گوش فعالان این جناح خیلی بدهکار رهنمودهای او نیست. و فعلا هیچ فرد و گروه دیگری هم قادر نیست دسته های رقیب را در این جناح پشت سر خود متحد و منسجم کند. و این افول اتوریته رهبر و چند پارگی بی سابقه نیروی اصلی حاکمیت یکی از مهم ترین ویژگی های انتخابات دوره نهم ریاست جمهوری است. اکنون این جناح را می توان به گروههای رقیب متعددی تقسیم کرد. مثلا نظامیان و دسته های تندروی حامی آنها - روحانیون سنتی و محافل نزدیک به آنها در حوزه های علمیه و مجلس خبرگان - تکنوکراتها و روحانیون پراگماتیست به رهبری هاشمی رفسنجانی. از هنگام تشکیل مجلس هفتم و حتمی شدن افول اصلاح طلبان، رقابت های پنهانی و علنی در میان این بلوک بندی های جناح راست برای تسلط بر قوه مجریه بویژه اشغال پست ریاست جمهوری آغاز شد و روز به روز شدت بیشتری گرفت.

روحانیون سنتی که از دیر باز نگران قدرت گیری نظامیان و روشهای خامنه ای در بر کشیدن نظامیان بوده اند در ماههای گذشته بتدریج به هاشمی رفسنجانی نزدیک شده و درجه حرف شنوی خود را از خامنه ای کمتر کرده اند. چنان که می شود گفت بسیاری از اعضای نهادهای انتصابی، بخش مهمی از مدرسین حوزه علمیه قم و بسیاری از اعضای جامعه روحانیت مبارز با احساس نگرانی از قدرت گیری نظامیان و در بن بست قرار گرفتن سیاست خارجی نظام جمهوری اسلامی، راه برون رفت از این وضعیت را در مهار زدن به یکه تازی خامنه ای و حمایت از هاشمی رفسنجانی یافته اند. این دگرگونی از یکسو موجب عمیق تر شدن شکاف میان نظامیان و متحدان تندرو آنان با پراگماتیستها و روحانیون سنتی شده و از سوی دیگر اتوریته رهبر را به سود رفسنجانی تضعیف کرده است.

این که هاشمی رفسنجانی به رغم مخالفت خامنه ای نامزد ریاست جمهوری شد و این که شاهرودی به ظلم و شکنجه در زندانها تاخت و سخنانی علیه بیعدالتی های قوه قضائیه و نیروهای انتظامی زد- سخنانی که در گذشته دیگران بخاطر مطرح کردن شان بوسیله همین فرد و همین قوه قضائیه زیر ضرب قرار گرفته و روانه زندان شده بودند- نشانه ی روشنی از صف بندی جدید در جناح راست آنهم به زیان علی خامنه ای است. با این همه هنوز نه می توان به تحکیم موقعیت رفسنجانی در حاکمیت مطمئن بود و نه افول اقتدار خامنه ای را امری قطعی تصور کرد. فقط می توان گفت که: 1- شکاف در میان سران نظام و گروههای رقیب در حاکمیت از هر زمان عمیق تر و آشکارتر شده است: 2- اتوریته خامنه ای هم چنان در حال افول است. 3- رفسنجانی هوشیارانه می کوشد از افول اتوریته خامنه ای به سود موقعیت خود بهره برداری کند.

اما برعکس همراه با نزدیک شدن تاریخ انتخابات، فکر تحریم درمیان مردم و نیروهای مخالف جمهوری اسلامی و حتی اصلاح طلبان دامنه و عمق بیشتری پیدا می کند.در آخرین بیانیه فعالان سیاسی داخل کشور که بیش از 600 امضا دارد تاکید شده است که آنها نه کاندیدائی معرفی می کنند و نه به هیچ یک از کاندیداها رای می دهند. در این بیانیه گروهی از نمایندگان پیشین مجلس شورای اسلامی و روزنامه نگاران اصلاح طلب با برخی از اعضای سرشناس کانون نویسندگان ایران و فعالان سیاسی مخالف نظام جمهوری اسلامی در تحریم انتخابات همراه شده اند.

درانتخابات 27 خرداد ماه اصلاح طلبان بخت چندانی ندارند. معین کاندیدای اصلاح طلبان اگر هم توسط شورای نگهبان تائید صلاحیت شود، به جائی نمی رسد. چرا که اکثریت قاطع مردم مخالف استبداد که در گذشته به اصلاح طلبان رای داده بودند، این بار اهل تحریم اند. اما آن ده تا پانزده درصدی که در انتخابات به پای صندوق ها می آیند حامیان اقتدارگرایان هستند و بسیار محتمل است که هاشمی با یک رای بسیار ضعیف، در انتخاباتی که اکثریت مردم آن را تحریم می کنند از صندوق ها بیرون آید. شرایط ایران به گونه ای است که پس از این انتخابات بتدریج مخالفت ها و اعتراضات وسیعی در جامعه علیه حاکمیت و شخص هاشمی شکل خواهد گرفت. رژیم از انتخابات 27 خرداد ماه شکننده تر از پیش سربرخواهد کرد.

هاشمی رفسنجانی، اگر رئیس جمهور شود، این بار نه با توافق و همراهی خامنه ای که در رقابت درونی جناح راست با شخص "رهبر" بر صندلی ریاست جمهوری تکیه می زند. رقابت این دو پس از 27 خرداد ماه شدت می گیرد. بدیهی است که هیچ یک از این دو در کشمکش های آینده شان نمی توانند روی حمایت مردم، حساب کنند. هریک از این دو از هم اکنون می کوشند اهرم های بیشتری را در نهادهای حاکمیت در اختیار گیرند. می توان گفت که نبرد قدرتی که در هسته مرکزی جمهوری اسلامی آغاز شده، پس از انتخابات شدت خواهد گرفت و به موازات آن شرایط داخلی و خارجی برای اعتراضات همگانی علیه نظام حاکم مساعدتر خواهد شد. هرچه دامنه تحریم وسیع تر باشد، شرایط پس از انتخابات برای جنبش ملی ضد استبدادی مناسب تر خواهد بود.

31 اردیبهشت 84

21 می 2005
علی کشتگر