جزئیات پذیرش دانشجویان پولی در دانشگاه‌ها، جام جم

با تصویب مجلس شورای اسلامی و تایید شورای نگهبان در حالی جذب دانشجوی پولی در دانشگاه‌ها بزودی آغاز خواهد شد كه پیش‌بینی می‌شود با اجرای آن از خروج 50 درصد داوطلبان ادامه تحصیل به خارج جلوگیری شود.

به نوشته جام جم؛ هر چند براساس برنامه پنجم توسعه، دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی و تحقیقاتی مجاز بودند از ظرفیت مازاد بر سهمیه آموزش رایگان خود یا ظرفیت‌های جدیدی كه ایجاد می‌كنند، براساس قیمت تمام شده یا توافقی با بخش غیردولتی و با تایید هیات امنا در مقاطع مختلف دانشجو بپذیرند و منابع مالی دریافتی را حسب مورد پس از واریز به خزانه كل به حساب درآمدهای اختصاصی منظور كنند، اما این امر با ایراد شورای نگهبان روبه‌رو شد و پس از آن، مجلسی‌ها به پذیرش مشروط دانشجوی پولی در دانشگاه‌های دولتی رای داده‌اند.

موضوع دانشجوی پولی موضوع ماده 24 قانون برنامه پنجم توسعه است كه شورای نگهبان پذیرش آن بدون وجود ضابطه را مغایر با قانون اساسی دانسته بود. به همین دلیل، نمایندگان برای رفع ایراد این شورا تصویب كردند نحوه پذیرش دانشجو در مقاطع مختلف به پیشنهاد هیات امنای دانشگاه‌ها و تایید وزارتخانه‌های ذی‌ربط باشد و در نتیجه پذیرش دانشجوی پولی تقریبا با شرایطی مانند دوره‌های شبانه در دانشگاه‌های دولتی و طی برگزاری آزمون سراسری انجام خواهد شد.

همچنین مقرر شده است تا در مدرك و محل تحصیل دانشجو قید شود كه نوع پذیرش وی شهریه‌ای بوده تا با دانشجویی كه از طریق كنكور سراسری و با رقابت فشرده‌تری پذیرفته می‌شود، تفكیكی صورت گیرد.این تصمیم در حالی گرفته شده كه هنوز بسیاری از استادان دانشگاه و تشكل‌های دانشجویی اجرای این طرح را مغایر با قول رئیس‌جمهور مبنی بر توسعه عدالت آموزشی و باعث بروز تبعیض میان دانشجویان می‌دانند.

دانشجوی پولی یعنی كسب روزی حلال برای دانشگاه‌ها
وزیر علوم و تحقیقات پیش از این در حمایت از پذیرش دانشجوی پولی خطاب به دانشجویان با طرح این سوال كه از شما می‌پرسم آیا دانشگاه پولی به طور كلی بد است؟ یا پول كلا بد است؟ گفته بود: پول اگر از مسیر درست به دست آورده شود و هزینه شود، رزقی است حلال و باید خداوند را شكر كرد.

دانشجو با اشاره به این‌كه اگر این پول از مسیر حلال به دست آورده شود و در مسیر درست هزینه شود جای شكر دارد، افزود: احیانا ممكن است این پول از مسیر حلال به دست نیامده باشد یا در مسیر صحیح هزینه نشود. دانشجو گفت: اگر دانشگاه‌ها پول حلال دریافت كنند و در مسیر صحیح گسترش آموزش عالی هزینه كند مناسب خواهد بود؟

وزیر علوم تصریح كرد: مطالب فوق را به صورت فرض مطرح كردم و باید توجه داشت كه آیا مشكل دارد كه پول حلالی گرفته شود تا در مسیر صحیح هزینه شود؟

وی با طرح این سوال كه آیا مصوبه جذب دانشجویان پولی در دانشگاه‌های دولتی این روند را دارد، اضافه كرد: اگر این مصوبه به بنده ابلاغ شود، حتما بدانید كه بین فردی كه از مسیر رقابت علمی وارد دانشگاه شده با فردی كه از مسیر پرداخت پول وارد دانشگاه شده تفاوت قائل خواهم شد.

وی افزود: نگاه ما در آموزش عالی این نیست، جوانی كه با رقابت علمی وارد دانشگاه شود با جوانی كه به صورت پولی وارد دانشگاه شده در یك كلاس و یك جا تحصیل كند و مدارك تحصیلی‌شان یكی باشد.

وزیر علوم در پاسخ به این سوال كه آیا نیاز بود دانشجویان پولی وارد دانشگاه‌های دولتی شوند؟ تصریح كرد: اگر بتوانیم شرایطی را فراهم كنیم تا عدالتی را كه مدنظر است، پیدا كنیم مطلوب خواهد بود و اگر برعهده من باشد این دو قشر از دانشجویان را از یكدیگر جدا می‌كند. در عین حال برخی روسای دانشگاه‌ها نیز مهم‌ترین دلیل حمایت از این طرح را استفاده از شهریه این دانشگاه‌ها برای آبادانی و فراهم كردن امكانات آموزشی برای دانشگاه متبوع خود می‌دانند.

جزئیات بیشتر از پذیرش دانشجوی پولی
جعفر قادری، عضو كمیسیون تلفیق مجلس در این باره به فارس توضیح داد: همانند دانشگاه‌های غیرانتفاعی نام این دانشگاه‌ها در دفترچه كنكور با نام «دانشگاه بین‌الملل» فلان شهر مشخص می‌‌شود و میزان هزینه تحصیل بر‌اساس قیمت تمام شده آموزش محاسبه می‌شود.

قادری با اشاره به دیگر اصلاح صورت گرفته تصریح كرد: دانشگاه‌ها نمی‌توانند از ظرفیت‌های موجود خود برای جذب دانشجو به این شیوه اقدام كنند و لازمه جذب دانشجو به این طریق، ایجاد ظرفیت جدید است. وی در توضیح این مطلب افزود: برای نمونه اگر دانشگاه شیراز 40 دانشجو دارد، نمی‌تواند آن را به 50 دانشجو افزایش داده و 10 دانشجوی اضافه را در این دانشگاه جذب كند؛ بلكه این دانشگاه باید ظرفیت جدیدی خارج از دانشگاه و به نام شعبه بین‌المللی دانشگاه شیراز ایجاد و به جذب دانشجو مبادرت كند.

شهریه دانشگاه‌های پولی؛ متوسط شهریه دانشگاه‌های غیرانتفاعی و آزاد
نورالله حیدری، عضو كمیسیون تلفیق نیز درباره میزان شهریه این دانشگاه‌ها و نحوه تعیین آن تصریح كرد: شهریه این دانشگاه باید براساس میزان متوسط شهریه دانشگاه‌هایی باشد كه شهریه می‌گیرند.

وی با بیان این‌كه تعیین شهریه این دانشگاه‌ها برعهده هیات امنای هر دانشگاه است و آنها تشخیص می‌دهند كه شهریه باید به چه مقدار باشد، افزود: به هرحال میزان شهریه باید كمتر از متوسط شهریه دانشگاه‌های غیرانتفاعی و دانشگاه آزاد باشد.

عضو كمیسیون آموزش و تحقیقات افزود: البته این موضوع در مذاكرات ثبت نشده است، اما در تجزیه و تحلیل‌هایی كه شد به دلیل آن‌كه این دانشگاه‌ها از امكانات دولت نیز استفاده می‌كنند باید از میانگین شهریه دریافتی دانشگاه‌های غیرانتفاعی و آزاد كمتر باشد.

دانشگاه‌ها خودسرانه دانشجوی پولی نگیرند
عضو كمیسیون آموزش و تحقیقات تاكید كرد: هیچ دانشگاهی از ظرفیت موجود برای جذب این دانشجویان نمی‌توانند استفاده كنند؛ همچنین اجباری برای داوطلبان در انتخاب دانشگاه‌ها وجود ندارد و آنها می‌توانند هر دانشگاهی را كه می‌خواهند انتخاب كنند.

آمارهای وحشتناك از خروج داوطلبان ادامه تحصیل به خارج
حیدری با بیان این‌كه اگر ما چنین تدابیری نداشته باشیم، چه بخواهیم و چه نخواهیم یك عده از طریق پذیرش كنكور و هر شیوه دیگری وارد دانشگاه نمی‌شوند، افزود: این افراد یا باید ترك تحصیل كنند یا باید در دانشگا‌‌ه‌های غیرانتفاعی و آزاد ادامه تحصیل دهند، یا متاسفانه مانند عده‌ای به دلیل داشتن تمكن مالی برای ادامه تحصیل به دانشگاه‌های خارج از كشور بروند.وی اضافه كرد: آمارهای وحشتناكی داریم از كسانی كه به دلیل داشتن تمكن مالی برای تحصیل به خارج از كشور رفته‌اند. حیدری پیش‌بینی كرد: مشروط به این‌كه ما هم رشته‌هایی كه این داوطلبان به دنبالش هستند را ایجاد كنیم، می‌توانیم‌ بیش از 50 درصد در همین وهله اول از خروج دانشجویان جلوگیری كنیم.

از سوی دیگر علیرضا سلیمی، عضو كمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی با بیان این‌كه نیاز است تا این روند از سوی سازمان بازرسی كل كشور و سایر حوزه‌های بازرسی پایش شود، اظهار كرد: علت این پایش جلوگیری از تخلفات روسای دانشگاه‌هاست، زیرا پذیرش دانشجوی پولی امری در ظاهر خوشایند است و برخی دانشگاه‌ها ممكن است به منظور رفع مشكلات مالی خود اقدام به تخلفاتی در پذیرش دانشجوی پولی كنند.

به هرحال با تصویب نهایی این طرح در شورای نگهبان، شمارش معكوس برای ابلاغ آیین‌نامه اجرایی آن از سوی دولت آغاز شده است، اما هنوز زمان دقیق پذیرش دانشجوی پولی از طریق آزمون‌های سراسری سازمان سنجش مشخص نیست.