گزارش سخنراني دكتر ابراهيم يزدي در اصفهان، نهضت آزادي ايران

بسمه تعالي

1918
17/2/1384

دكتر ابراهيم يزدي، دبير کل نهضت آزادي ايران، به دعوت شاخه اصفهان نهضت، بعد از ظهر روز جمعه 16/2/1384 در حضور بيش از 400 نفر از اقشار مختلف مردم با عنوان « مفهوم عدالت و آزادي و ارتباط آن با توسعه » سخنراني کرد.
دكتر يزدي سخناتش را با ذكر دلايل شركت مشروط خود در انتخابات آغاز نمود. وي ادامه داد نهضت آزادي، آزادي انتخابات را حق خود مي‌داند هرچند در ايران اگر كسي حقي داشته باشد و پس از 25 سال بخواهد آنرا پس بگيرد نه تنها حقش را نمي‌دهند بلكه اماج تهمت نيز قرار مي‌گيرد اما ما به هر نحو شده حق خود را از آنها خواهيم گرفت چنانچه خداوند در قر‌آن نيز صريحاً اين مطلب را ذكر كرده است.
دكتر يزدي در بارة انتخابات دور نهم رياست جمهوري گفت : سه ديدگاه در اين مورد وجود دارد :
تحريم، شركت بي قيد و شرط و شركت با قيد و شرط
وي سپس در توضيح هريك از اين ديدگاهها گفت تحريم فعال آن است كه مردم آمادگي كامل براي رأي دادن داشته باشند ولي مخالفان خواستار عدم شركت شوند و اين عمل في نفسه سياسي است. اما متاسفأنه مردم ما در حال حاضر منفعل از سياست هستند و افرادي شبيه ما را خوش خيال مي‌پندارند، و از انجا كه از نظر ما تحريم و عدم مشاركت هيچ مشكلي را حل نمي‌كند ما با تحريم انتخابات به طور كلي مخالفيم.
دكتر يزدي در ادامه سخنان خود گفت : ما نبايد يک اشتباه را دوبار تکرار کنيم، ما بر سر رفتن شاه توافق كرديم ولي در اين كه چه كسي و چه نوع دولتي روي كار بياييد توافقي صورت نگرفت. امروز اگر از وضعيت موجود راضي نيستيم، دقيقا بايد بگوييم که خواهان چه هستيم.
دبير كل نهضت آزادي آنگاه با ذكر خاطراتي از روزهاي اول انقلاب يادآور شد كه از آغاز دو تفكر حكومت اسلامي و جمهوري اسلامي در برابر هم ايستاد. در اين ميان تفكر مبتني بر حكومت اسلامي با آراء مردم كاري نداشت و حكومت را يك موهبت الهي مي‌دانست كه به روحانيت عطا شده و دومي معتقد بود مشروعيت نظام از آراء مردم است.
آمار مي‌گويد 40 درصد از مردم ايران رأي مي‌دهند بنابراين آراء شخص اول به سقف 5 ميليون نفر مي‌رسد.
دکتر يزدي، نهضت آزادي را گرفتار دو گروه افراطي شديد دانست، يكي محافظه كاران خرد گريز و ديگري گروهي كه كاملا ضد همه چيز و همه كس هستند و مي‌خواهند همه چيز به هم بخورد. وي گفت : درهرحال فضاي پيش از انتخابات فرصتي براي بازگو كردن حرفهاي بيان نشده است.
وي با اشاره به تعطيلي مطبوعات و ادامة محبوس بودن زندانيان سياسي و تعطيلي هيأت منصفه گفت : اين مسائل نشان از آن دارد كه نظام ما هنوز استحكام كافي ندارد و متزلزل است.
دكتر يزدي تأكيد كرد كه شوراي نگهبان حق حاكميت ملت را سلب كرده و حق انتخاب آزاد را از مردم گرفته و نيز كارهاي ضد قانون و شرع كرده بنابراين هم خواستار لغو نظارت استصوابي هستيم و هم استعفاي اعضاي فعلي شوراي نگهبان.
دبيركل نهضت آزادي ايران در پايان سخنانش با ذكر حديثي از اميرالمؤمنين (ع) عدالت را طبق فرمايش ايشان قرار دادن اشياء در موضع خود معني كرد و عدالت را برابر آزادي دانسته تاكيد نمود بدون آزادي عدالت محقق نمي‌شود و اين هردو نياز به توسعه سياسي دارد.
در ادامه اين جلسه دكتر يزدي به پرسش‌هاي حاضران پاسخ داد :
وي در پاسخ به سوالي در مورد نقش وي در اعدامهاي اول انقلاب گفت :
نه تنها نقشي در اعدام افسران ارتش در اول انقلاب نداشته بلكه شديداً با آن مخالف بوده و به امام مي‌گفتم از اعدام آنها جلوگيري كند.
دبيركل نهضت آزادي ايران همچنين در جواب سوالي با اين مضمون كه گويا در روش اداره نهضت آزادي ميان شما و مهندس مهدي بازرگان تفاوتهايي مشهود است گفت :
شرايط سياسي كشور ما تغيير مي‌كند ولي مباني تفكر سياسي نهضت آزادي ايران در اين 44 سال هيچ تغييري نكرده است.
دكتر يزدي در پاسخ به سوال يكي از حضار كه رأي دادن طناب دار به دور گردن خود انداختن تعبير نموده بود و از ايشان مي‌پرسيد كه چرا شما مردم را به رأي دادن تشويق مي‌كنيد و اينكه آيا شما رأي مي‌دهيد يا خير ؟
پاسخ داد كه : نهضت آزادي در مورد رأي دادن يا ندادن هنوز تصميمي نگرفته است اگر هم گرفته باشد حرف آخر خود را اول نمي‌زند ولي حاكميت در برابر فشار خارجي و داخلي خواهان شركت حداكثري مردم در انتخابات است. حال اگر مردم توجه كنند كه چه كسي از هفت خوان رستم بيرون مي‌آيد طناب به گردن انداختن نيست، اگر ما از اين هفت خوان گذشتيم و شرايط ما تصويب شد به مردم خواهيم گفت كه اگر پاي صندوقهاي رأي مي‌رويد به يزدي رأي نمي‌دهيد بلكه به فكر و برنامه رأي مي‌دهيد و آن يعني رفراندوم كه حق مردم است سپس با نيروي همين مردم ما آن برنامه را به اجرا مي‌گذاريم، درست مانند مصدق كه تمام كارهايش را با كمك مردم پيش برد، ما مردم را تشويق مي‌كنيم كه نسبت به سرنوشت خود بي تفاوت نباشند و مي‌گوييم تا مردم قابليت دموكراسي را پيدا نكنند، عدالت فراگير نخواهد شد.
همچنين اين عضو شوراي انقلاب در پاسخ به سؤالي درمورد مذاكرات 90 دقيقه‌اي خود با آقاي خميني اينگونه گفت:
در اين 90 دقيقه دو مسئله را مطرح كردم : 1- عفو زندانيان سياسي و تقليل فشار كه ايشان نپذيرفتند و دلايلي آوردند كه بعضي قابل قبول و بعضي غير قابل قبول بود. 2- از ايشان خواستم كه دست از ادامه جنگ بردارند، اما ايشان خواستار تصرف بصره و كودتا عليه صدام و دست دوستي با جانشين او دادن، بودند، من در پاسخ گفتم كه شما نمي‌توانيد بصره را تصرف كنيد اگر هم اين كار را كرديد، نمي‌توانيد آنرا نگه داريد و اگر نگه داريد نمي‌توانيد كودتا كنيد و اگر كودتا كنيد نمي‌توانيد صدام را بكشيد، اگر صدام هم بميرد آنها چوب دستي زير بازويش مي‌گزارند و او را سر پا نگه مي‌دارند تا بگويند او نمرده است. راهكارهايي به ايشان پيشنهاد دادم ازجمله اينكه اگر به دجله حمله كرديد و آنجا را تصرف نموديد همان موقع پيشنهاد صلح دهيد من مطمئن هستم با موافقت شوراي امنيت سازمان ملل مواجه خواهد شد ولي مورد مخالفت ايشان قرار گرفت و من متوجه شدم كه در اصل قضيه يعني مفهوم بودن يك سري مسائل مشكل وجود دارد.

يزدي در انتها اظهار داشت : ما خواهان بازسازي اقتدار رئيس جمهور هستيم يعني رئيس جمهور بايد آزاد باشد و نماينده هايش را خود انتخاب كند به اميد چنين روزي.

روابط عمومي
نهضت آزادي ايران