حرکت تحریم انتخابات بار خود را داده است، سيامک فريد

با اعلام تشکیل جبهه دمکراسی و حقوق بشر از طرف حزب مشارکت و دکتر معین،ما در آستانه تحولی دیگر قرار گرفته ایم.با اینکه میشود پذیرفت که این تغییر سیاست ناگهانی حزب مشارکت در آستانه انتخابات با آماری که عدم مشارکت بخش بزرگی از شهروندان را نشان میدهد،میتوانند با هم در ارتباط تنگاتنگ باشند ولی با این حال نمیتوان این حادثه را نادیده گرفت و چشم بر آن بست.تحریم نسبتا گسترده انتخابات اگر دستاوردی برای نیروهای حذف شده داشته باشد،همین تحول در سیاست حزب مشارکت و معین است.نیروهای اپوزیسیون دمکرات اگر سیاسی و زیرکانه به این مسئله بنگرند ، آن را فرصتی دیگر برای مطرح کردن بخشی دیگر از نیروهای حذف شده در سیاست کشور تبدیل خواهند کرد.بهایی که به ناگزیر از طرف بزرگترین حزبی که مدعی اصلاحات است،پرداخت میشود همانا وارد بازی کردن بخشی از حذف شدگان و یا دقیقتر ملی مذهبی ها و نهضت آزادیست . با حساب سرانگشتی حزب مشارکت دیگرانی که به قانون اساسی التزام ندارند وارد این بازی نخواهند شد.اساسا در شرایط فعلی شرکت غیر مذهبی ها را به سود خود نمی بینند ، زیرا که شرکت آنها با اینکه به آرای معین در رقابتش با رفسنجانی و دیگران خواهد افزود اما مشکلات دیگری در رابطه با قدرت حاکم در پی خواهد داشت.
چگونه میتوان وارد بازی شد؟
اعلام حمایت از تشکیل این جبهه ،که دیر سالی است اپوزیسیون دمکرات صحبت آن را میکند ولی به خاطر دوری از محل بازی و نداشتن ابزار لازم برای عملی کردن آن به غیر از جرقه هایی در همان نقطه متوقف مانده است،تنها راه وارد بازی شدن است. عمده کردن مسئله التزام و دوری گزیدن از تحولی که در حال انجام است را نمیتوان چیزی جز حذف خود خواسته نام نهاد.
خواهند گفت، این حرکت تنها برای جلب مشارکت مردم در انتخابات است و فریبی بیش نیست.
با این جمله که این حرکت برای جلب مشارکت مردم است موافقم ولی این جلب مشارکت تبعاتی دارد که ناچار به قبول آن نیز خواهند بود.
برای فریب بودن آن نیز اصلا فرض را براین نهیم که معین و مشارکت پس از پیروزی در انتخابات ساز دیگر زنند و به جبهه پشت کنند.حتی در این صورت نیز جبهه ای از نیروهای ملی مذهبی و لائیک در پشت خود به جا نهاده اند که قدرت مانوری بیش از نیروهای پراکنده امروز خواهند داشت.
به نظر من حرکت تحریم ،چه از جانب مردم در آمارهای مکرر،چه از جانب دانشجویان و جوانان و سپس نیروهای اپوزیسیون و شخصیتهای سیاسی اجتماعی،بار خود را داده است.گرچه این میوه هنوز کال است اما میتوان با شرکت فعال در آن، به بارور شدن و رسیدنش کمک کرد.پای فشاری به سیاست تحریم حاصلش جز جا ماندن ازکاروان سیاست نیست.شرکت در این بازی بدون خوشبینی مفرط و پافشاری بر کف آمالهای نیروهای دمکرات و لائیک،حتی اگر حاصلش تنها مطرح شدنشان به عنوان یک نیروی واقعا موجود در سطح جامعه باشد،به تنهایی دستاورد بزرگیست.
سیاست تحریم چه دستاوردی خواهد داشت؟
به نظر میرسد که معین و حزب مشارکت راز کشاندن مردم به پای صندوقهای رای را یافته اند.همان رازی که اکبرگنجی در دیدارش با معین مطرح کرد.اکبر گنجی از معین خواست که سخنگوی حذف شدگان باشد .هدف از سیاست تحریم با تکیه بر عدم رضایت عمومی،بی اعتباری و تضعیف حاکمیت را در مجامع بین المللی و داخلی دنبال میکند.مشارکت زیر 50 در صد در انتخابات را میشود یک تحریم نسبتا موفق ارزیابی کرد.امید اپوزیسیون با حساسیتهایی که رژیم در برابر فشار از خارج نشان میدهد ،عقب نشینیهای مکرر در برابر این فشارها است.با رد صلاحیت معین بخش ملایمتر اپوزیسیون هم تردیدها را به کنار نهاد و با حساب عدم مشارکت گسترده،به این سیاست روی آورد.اما ورود مجدد معین به کارزار انتخاباتی در حالی که چهره اش از سیلی حکم حکومتی سرخ بود وضعیت را تا حدودی دگرگون ساخت.مظلوم واقع شدن معین وقتی با برنامه نسبتا رادیکال و سپس طرح جبهه دمکراسی و حقوق بشر همراه شد، توازن عدم شرکت بیش از50 درصد را تغییر خواهد داد.این که برنامه معین عملیست یا نه داستان دیگریست و اینجا تنها هدفم رساندن تغییر در نسبت شرکت و عدم شرکت در انتخابات است.با به هم خوردن این توازن به نفع شرکت کنندگان تحریم شکست خواهد خورد و مشروعیت رژیم چه در داخل و چه در خارج از کشور ،حداقل از این بابت تهدید نخواهد شد.
تغییر نقشه اپوزیسیون و شرکت در انتخابات چه دستاوردی میتواند داشته باشد؟

همانطور که در بالا توضیح دادم ، حتی اگر تنها دستاورد شرکت در انتخابات تشکیل جبهه دمکراسی و حقوق بشر باشد به تنهایی گامی بلند به پیش است.چه با معین و چه بدون معین جبهه میتواند نیروهای حذف شده را متشکل کند.از طرفی دیگر آشتی مردم با صندوقهای رای آرا معین را افزایش خواهد داد و از یکدست شدن حاکمیت که خطر سرکوب را در پی دارد جلوگیری خواهد کرد.پیروزی رفسنجانی در انتخابات میتواند با رفرمهای اقتصادی پیشگیرانه و جلوگیری از تغییرات سیاسی که منجر به سرکوب کم سر و صدای ناراضیان سیاسی خواهد شد،حداقل تا مدتی که داروهای زیان آور اقتصادی اثر بخش است.اصلاحات سیاسی را متوقف کند.از این بگذریم که رای آوردن قالی باف با پشتوانه نظامی و جاه طلبانه تا چه حد میتواند خطرناک باشد.
من بر این باورم که بیشتر روشنفکران دمکرات و لائیک خود به این مسائلی که برشمردم واقفند اما هراس من از تردیدها و وقت کشی های بیهوده است.فرصتها را از دست ندهیم که زمان تنگ است.

سیامک فرید
siamakf@gmail.com